ابزار هدایت به بالای صفحه

مقدمه :
اكنون بیش از نود سال تاسیس كارخانه برق شهری در ایران می‌گذرد و حدوداً سی سال تحت این مدت موسسات تولید و توزیع برق كلاً در دست بخش خصوصی بوده نه تنها صاحبان و مدیران آنها در گذشته‌اند بلكه متأسفانه دفاتر و اسناد مرتب و مدونی در دست نیست و در بیشتر موارد حتی یك نكته روشن كنندة مطلب هم دشوار بدست می‌آید.
1-1- تاریخچه
اگر كسی بخواهد كه تاریخ علم الكتریسیته را تا قرن ششم قبل از میلاد بكشا ند. بر او خرده نمی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌توان گرفت زیرا در آن عصر كهربا و مغناطیس و برخی از خاصیتهای این دو ماده شنا‌خته شده بود و این سخن از طا لس ملطی روایت شده است كه گفته بود «مغناطیس در خود روحی دارد، چه آهن را به جنبش در می آورد .»
اما در واقع الكتریسیته از تاریخ 1785 میلادی كه كولن قانون اصلی الكتریسیته ساكن را یافت و شباهت بسیار نزدیك آن را با قانون جاذبة عمومی نشان داد آغاز می‌شود.
از این زمان تا سال 1871 كه گرم ماشین برقی خود را اختراع كرد 86 سال طول كشید. انرژی، استعداد یك سیستم برای انجام دادن كار خارجی است . تأثیر گذاری هر عامل بر محیط اطرا فش به همین استعداد بستگی دارد. در میان تأثیر گذاران بر محیط، انسان از این امتیاز شگرف بر خوردار است. كه می‌تواند با به كار بردن تمهیداتی، حاملهای انرژی را به خد مت خود در آورد و از استعداد كارزایی آنها در راههای مطلوب خودش سود ببرد.
انسان این مهم را به اختراع دستگاههای لازم تحقق بخشیده است. این دستگاهها واسطه‌ای هستند كه گونه خاصی از انرژی را به گونه‌ دیگر تبدیل می‌كند به نحوی كه از نظر كاربرد قابل استفاده و مطلوب باشد.
ماشینهای ساده مانند اهرم، چرخ، اره، چكش و سطح شیب دار از دیرباز توسط بشر شناخته شده بودند و كار آنها اساساً تغییر شكل انرژی مكانیكی حاصل از نیروی عضلانی بود. با گذ شت زمان و متنوع شدن نیاز بشر به انرژی انواع دیگری از ماشینها كه تبدیلات پیچیده تری را انجام می‌دادند اختراع شد.
ماشینهای تازه، علاوه بر آنكه استفاده از انرژی عضلانی انسان را متنوعتر و كار آمد‌تر ساختند، توانستند منابع دیگری در بیرون از وجود انسان را نیز مهار كنند و به خدمت او در آورند.
ماشینهای بافندگی دستی، آسیابهای بادی و آبی و كشتیهای بادبانی را می توان از این زمره محسوب داشت.
دستیابی بدین گونه منابع انرژی، گام بزرگی در راه فراتر رفتن انسان از محدودة امكانات بدنی وی بشمار می‌رفت. ولی چون سیستمهای بكار رفته، نسبت به انرژی قابل استحصال از آنها بسیار حجیم بودند، ماشینها هم می‌بایست به همان نسبت حجیم و بزرگ باشند و همین امر محدودیتهای بسیاری را بر كم و كیف و كارائی ماشینها تحمل می كرد.
بنابراین، توجه دانشمندان به ساخت ماشینهایی كه بتوانند منابع انرژی متراكم را به كار گیرند معطوف شد. اختراع ماشین بخار در سال 1764 میلادی توسط جیمز وات ، منشأ تحولی سریع و شدید در صنعت گردید. وجه تمایز این ماشین جدید با ماشینهای قبلی در این بود كه با حجم بسیار مختصری می‌توانست انرژی متراكم در سوخت را به انرژی از نوع دلخواه (مكانیكی) تبدیل كند.
استفاده از ماشین بخار در وسائط نقلیه و كارخانه‌ها به سرعت پیشرفت نمود. در كارخانه ها، با سود جستن از یك محور انتقال انرژی و با كمك تعدادی چرخ فلكه و تسمه، انرژی مكانیكی را از ماشین بخار در یا فت و بین دستگاههای مصرف كننده توزیع می كردند و با این روش توانستند انرژی حاصل از ناشین بخار را مهار سازند.
ماشین بخار تا 140 سال پس از اختراع آن، یكه تاز میدان بود و در عین حال، تلاش در راه دستیابی به ماشینهای كار آمد‌تر ادامه داشت.مثلاً :
- در سال 1876 نیكولاس آگرست اوتو ماشین چهار زمانة خود را كه با گاز كار می‌كرد اختراع نمود .
- در سال 1892 رودلف دیزل موتور اختراعی خود را به ثبت رسانید .
- از اواخر قرن نوزدهم توربینهای بخاری و آبی باری تهیة انرژی مكانیكی از انرژیهای حرارتی و پتانسیل وارد بازار شدند.