توضیحات :
این نوشتار ، به بررسی برهان نظم می
پردازد و پس از بیان پیشینه آن در آثار اندیشمندان غرب و شرق و بیان معانی لغوی و
اصطلاحی << نظم >> و ذکر نام های این برهان در لسان اندیشمندان ، به
اقسام نظم اشاره می کند و محل بحث را در میان این اقسام روشن می نماید . بحث عمده
بیان تقریرهای گوناگون این برهان و طرح ردّ اشکالات ذکر شده بر این برهان است ، می
پردازد و میزان کارآمدی و دلالت آن را روشن می کند . بحث پایانی نگاهی گذرا به شبه
شرور و حلّ آن است .
در این نوشتار ، روشن گردیده که برهان
نظم با وجود دلالت اندک و نتیجه محدود آن( در مقایسه با دیگر براهین ) ، از بهترین
استدلالهای کلامی بر اثبات خداوند و علم و حکمت اوست و به خاطر نزدیکی آن به فطرت
بشری ، دارای ارزش فراوانی برای جدال احسن می باشد .