چکیده:
هدف این پروژه بررسی تاثیر وسایل ارتباط جمعی بر سبک زندگی روستایی و عشایری در شهرستان الیگودرز می باشد. روش تحقیق، پیمایشی بوده و روش نمونه گیری طبقه بندی شده نمونه ها انتخاب و اطلاعات لازم با تکنیک پرسشنامه جمع آوری گردید. با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون، آزمون تی استیودنت، آزمون آنالیز و همچنین رگرسیون چند متغیره و تحلیل مسیر فرضیات مختلف مورد آزمون قرار گرفت. نتایج تحقیق نشان می دهد که بین متغیرهای استفاده از وسایل ارتباط جمعی، سن و شیوه مصرف کالاهای فرهنگی رابطه مثبت و مستقیم وجود دارد. میانگین سبک زندگی بر حسب طبقه اجتماعی و جنسیت متفاوت از همدیگر بوده اما بر حسب میزان تحصیلات تفاوت معناداری را نشان نمی دهد. تحلیل رگرسیون نشانگر آن است که متغیر های مستقل 7/30 درصد از تغییرات سبک زندگی را تبیین نموده و بیشترین تاثیر را متغیرهای میزان تحصیلات و شیوه مصرف کالاهای فرهنگی داشته اند.
مقدمه:
ورود تکنولوژی تغییرات بنیادینی را در زندگی، احساس، تفکر، شیوه زیست و فرهنگ انسان امروزی پدید آورده است. مصارف فرهنگی برحسب طبقات و اقشار اجتماعی متغیر است و به فضای اجتماعی که فرد در آن زندگی می کند؛ یعنی به حجم سرمایه نمادینی که در دسترس و اختیار هر طبقه است و به معیارهای فرهنگی که هر طبقه خود را با آن مشخص و متمایز می کند وابسته است)توسلی ، 15:1383( و در خلال این فرآیند، مدعی تمایز، برتری و مشروعیت برای خود می شوند) فاضلی ، 169:1382(
با توسعه زندگی شهری و به موازات افزایش اهمیّت مباحث تمایز و هویت یابی، سبک زندگی بیش از گذشته اهمیّت یافته است. انسان شهرنشین با به کارگیری سبک زندگی تلاش می کند منزلت اجتماعی خود را به دیگران نشان دهد، کاری که در جوامع کوچک لازم نبود. وقتی دنیای اجتماعی متحوّل می شود، به مفاهیمی نو برای درک آن نیازمندیم. سبک زندگی از جمله مفاهیمی است که در دنیای امروز زیاد از آن استفاده می شود. مطالعه سبک زندگی قابلیت بیشتری برای شناخت دقیق تر از رفتارها و پیش بینی آنها را دارا می باشد. بررسی رفتارهای واقعی با رویکرد کشف انسجام و الگومند یا به عبارتی مطالعه سبک زندگی، می تواند جایگزینی مناسب برای بررسی نگرش ها و ارزش ها باشد) فاضلی ، 169:1382(
مصرف، مبتنی بر درک و شیوه ارزش گذاری است، بدین سبب امری انتخابی است که از نگرشها، ارزش ها و ذوق ها بر می خیزد. مصرف، نمادی از ویژگی هایی است که فرد از طریق آنها مورد قضاوت قرار می گیردو سبک زندگی، ساختی از مجموع موقعیت های اجتماعی بر بنیان همان انتخاب های شخصی است. اصل انتخاب زاییده فرصت های برابر در دنیای مدرن است. سبک زندگی یکی از مفاهیمی است که در متون مختلف اجتماعی اقتصادی و فرهنگی کاربرد فراوانی دارد، این مفهوم قدمتی کمتر از یک قرن دارد و آن را محصول مدرنیته می دانند. بنابراین مفهوم سبک زندگی در جامعه سنتی جایگاهی ندارد، زیرا در این دوره تجانس و هم شکلی در شیوه زندگی کردن امکان بروز تمایز را نمی دهد. در جامعه مدرن که تنوع و تکثر کالا و آزادی فردی در مصرف از ویژگی های آن است، سبک زندگی متنوع امکان بروز پیدا می کند)مجدی، 34:1389(
سبک زندگی اصطلاحی است که در فرهنگ سنّتی چندان کاربردی ندارد چون ملازم با نوعی انتخاب از میان تعداد کثیری از امکان های موجود است؛ سخن گفتن از کثرت انتخاب نباید به این پندار بیانجامد که در )باب( همه انتخاب ها به روی افراد باز است. یا آنکه همه مردم تصمیم های مربوط به انتخاب های خویش را با آگاهی کامل از کلیه ی امکانات موجود بر می گزینند. چه در عرصه کار و چه در عرصه مصرف، برای همه گروههایی که از قید فعالیت های سنتی آزاد شده اند، انتخاب های گوناگون در زمینه سبک زندگی وجود دارد)رحمت آبادی و آقا بخشی،( 1384 موضوع اصلی این تحقیق تاثیر رسانه ها و مصرف کالاهای فرهنگی بر سبک زندگی روستایی و عشایری است. سبک زندگی را می توان به مجموعه ای از رفتارها تعبیر کرد که فرد آنها را به کار می گیرد زیرا نه تنها نیازهای جاری او را برآورده می کنند، بلکه روایت خاصی را هم که وی برای هویت فردی خود برگزیده است در برابر دیگران مجسم می سازد ) گیدنز، 143:1382)
سبک زندگی در اثر رشد فرهنگ مصرف گرایی به شالوده ای برای تفاوت ها، تمایزها و هویت اجتماعی تبدیل شده است. طی فرایند مدرن شدن صورصور به خصوصی از فردیت ایجاد می شود که بر حوزه های معینی از کنش اجتماعی مثل ذوق، سلیقه، منش مد و سبک های زندگی مبتنی است، امروزه سبک زندگی یعنی چگونه باید زیست؟ و چگونه باید بود؟ از طریق تصمیم های روزمره درباره چگونه رفتار کردن، چه چیزی پوشیدن و چه چیزی مصرف کردن پاسخ 371 داده می شود (گیدنز، 140:1382) سبک زندگی مجموعه ای نسبتا منسجم از همه رفتارها و فعالیت های یک فرد معین ، داده می شود در جریان زندگی روزمره است که مستلزم مجموعه ای از عادات ها و جهت گیری هاست بنابراین از نوعی وحدت برخوردار است.)گیدنز، 121: 1382)
فهرست مطالب:
چکیده 1
فصل اول 2
کلیات تحقیق 2
مقدمه 3
بیان مسئله 7
فرضیه های تحقیق 8
اهمیت و ضرورت تحقیق 8
تعریف متغیرها 9
فصل دوم 11
پیشینه تحقیق 11
واژه شناسی سبک زندگی 12
مفهوم شناسی 12
تعاریف سبک زندگی 14
سبک های زندگی آدلری 18
تعریف سبک زندگی از دیدگاه دانشمندان مختلف 19
مولفه های سبک زندگی ایرانی 26
رسانه 29
وسایل ارتباط جمعی 31
تاریخچه وسایل ارتباط جمعی : 32
انواع وسایل ارتباط جمعی : 34
ویژگی وسایل ارتباط جمعی 41
نقش وسایل ارتباط جمعی 42
کارکرد وسایل ارتباط جمعی 42
نقش وسایل ارتباطات جمعی در مشارکت اجتماعی 46
نقش وسایل ارتباط جمعی در حاکمیت 47
اثرات رسانه های جمعی 48
نظریه ها در ارتباط با رسانه ها 51
کارکرد رسانه ها 56
شهرستان الیگودرز 57
بخش ها و دهستانها 57
تعریف روستا 58
تعریف ده در قانون ایران 59
زندگی در روستا 60
تاریخچه روستا نشینی 60
گونه های روستایی 61
امروزی شدن روستاها 62
تغییر شکل خانه های روستایی 63
ورود تکنولوژی به روستا 64
سبک زندگی روستایی 65
عشایر 67
سبک زندگی عشایر 67
نگاهی اجملالی به مشکلات زندگی کوچ نشینی 68
گردشگری و کوچ نشینان 69
مذهب و برخی از اعتقادات عشایر لرستان 71
بررسی تاثیررسانه برسبک زندگی 72
فصل سوم 74
روش اجرای تحقیق 74
جامعه آماری 75
حجم نمونه: 75
روش تحقیق 75
ابزار جمع آوری پژوهش 76
فصل چهارم 79
تجزیه و تحلیل داده ها 79
یافته های تحقیق 80
آزمون فرضیات 82
فصل پنجم 86
پیشنهادات و نتیجه گیری 86
بحث و نتیجه گیری 87
پیشنهادات 90
منابع 91