تحقیق و پروژه جایگاه روسیه در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران

توضیحات:

پایان نامه کارشناسی ارشد علوم سیاسی با عنوان: جایگاه روسیه در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در 135 صفحه با فرمت word و قابل ویرایش

نکته: این پایان نامه بصورت انحصاری فقط در این وبسایت به فروش می رسد.

چکیده:

    هدف از این پژوهش، بررسی جایگاه روسیه  در سیاست خارجی جمهوری اسلامی است.منافع مشترک و موازی زمینه ساز همکاری بین کشورها می شود. منافع متضاد باعث رقابت بین آنها می شود. اما در ارتباط با منافع اختلاف زا، نوع تعامل کشورها با هم بستگی به جهت گیری طرف های درگیر دارد، کشورها در این مورد دو گزینه پیش رو دارند یا اینکه بدون در نظر گرفتن ملاحظات طرف دیگر به رقابت با یکدیگر بپردازند و یا اینکه با در نظر گرفتن ملاحظات یکدیگر به رقابت با یکدیگر در بستر همکاری بپردازند. پس بین دو کشور ایران و روسیه رابطه واگرایی و هم گرایی حاکم است.فرضیه تحقیق عبارتست از اینکه جایگاه روسیه به یک فرصت و تهدید در سیاست خارجی ایران می باشد. تحقیق حاضر بااستفاده از روش کتابخانه ای انجام یافته و مباحث آن در قالب پنج فصل ارائه شده است. جایگاه روسیه به عنوان یک فرصت می تواند،1- در زمینه های حل مشکل هسته ای ایران با غرب،2- "افغانستان" که از سه جنبه مبارزه با مواد مخدر، افراط گرایی و اقامت طولانی مدت آمریکا دو کشور دارای منافع مشترک هستند.  3- "آسیای مرکزی و قفقاز" که دو کشور از لحاظ حضور پایگاه آمریکا و ناتو در منطقه،4- مسئله انرژی و بازار ایران و روسیه،5- حضور قوی اسرائیلی ها، تضعیف مسلمان ها در روسیه،6- بحث خزر و عدم حضور بیگانگان، گسترش سلفی گری و وهابیت در قفقاز دارای منافع مشترک هستند.7- "عراق" از لحاظ خطر امنیتی حضور آمریکا در این کشور و علاقه مندی ایران و روسیه  به کاهش نفوذ آمریکا در عراق است. 8- "فلسطین" که بیشتر از لحاظ به رسمیت شناختن فلسطین و حماس، مخالفت با شهرک سازی و  غیره می باشد.9- در نهایت "سوریه" که دو کشور از لحاظ حفظ نظام سوریه و حل مسالمت آمیز بحران سوریه بر مبنای واقعیت های سیاسی-امنیتی منطقه دارای منافع مشترک هستند. اما از طرفی روسیه به عنوان یک تهدید در زمینه های مختلف برای ایران بوده است. سکوت روسیه در مقابل بهره برداری از نفت دریای خزر توسط کشورهای آذربایجان وقزاقستان؛بی اعتمادی نسبت به اهداف روسیه در گسترش مناسبات با ایران؛نگاه ابزاری به ایران برای گرفتن امتیازات بیشتر از کشورهای غربی؛ناهمخوانی سیاستهای روسیه در حوزه خزر با منافع ملی جمهوری اسلامی ایران؛ناهمگونی ایدئولوژیک و فرهنگی دو کشور ایران و روسیه؛اختلاف در منافع دراز مدت ایران و روسیه در خصوص مسیر انتقال انرژی حوزه خزر؛انعطاف روسیه در مقابل حضور کشورهای غربی.

مقدمه:

     ایران و روسیه بیش از هزار سال است که با یکدیگر رابطه داشته و البته این روابط تا زمان صفویان بیشتر اجتماعی و تجاری بود، اما از این زمان بیشتر به صورت سیاسی و نظامی در آمد و در دوره قاجار، دو کشور، موقعیت همسایگی پیدا کرده و دوره ای از جنگ و تهدید میان آن ها پدید آمد که روسیه را برای دو سده به مهم ترین عنصر در حیات سیاسی بین المللی ایران تبدیل کرده است. با وجود روابط مسالمت آمیز دو کشور در دوره هایی چند، فضای عمومی این تعاملات، بر عنصر تهدید زایی روسیه، آسیب پذیری ایران و جست وجوی یک قدرت سوم برای ایجاد توازن استوار بوده است. دو پدیده انقلاب اسلامی در ایران (1357) و فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی (1370) با دگرگونی اساسی دو کشور و به ویژه خروج از موقعیت همسایگی و دور شدن روسیه از مرزهای ایران تا آن سوی کوه های قفقاز شمالی، شرایط خاصی را پدید آورد. بر این اساس، روس ها در کرانه های خلیج فارس به ساختن نیروگاه هسته ای برای ایران سرگرم شدند؛ امری که در موقعیت همسایگی دو کشور، برای هیچ کدام قابل پذیرش نبود. از آن گذشته، شرایط و نیازهای داخلی دو کشور و تهدید مشترک موجود برای دو دولت در محیط بین المللی و منطقه ای، در بستر عنصر ژئوپولوتیک (دوری به جای همسایگی) که مناطقی حائل و مشترک را در آسیای مرکزی، قفقاز و خزر ایجاد کرده، دوره ای از همکاری های دو جانبه، منطقه ای و بین المللی را پدیدار ساخته است که هنوز هم ظرفیت های زیادی برای گسترش دارد.موضوع روابط ایران و روسیه در دوره پس از فروپاشی شوروی نه تنها به دلیل حمایت تکنولوژیک و سیاسی روسیه از برنامه هسته ای ایران و برخی از همکاری های نظامی میان دو کشور، دل مشغولی برای آمریکا و تعدادی از قدرت های بزرگ غربی به وجود آورده است، بلکه برای تحلیلگران و پژوهشگران مسائل بین المللی نیز ابعاد رابطه میان ایران و روسیه، پرسش های بی پاسخ فراوانی را برانگیخته است.

فهرست مطالب:

فصل اول : کلیات تحقیق

1-1- بیان مساله    6

1-2- سوالات تحقیق           7

با توجه به طرح مساله و فرضیه های مطرح شده سوال اصلی تحقیق  ما این است که   7

1-3- سوالات فرعی            8

1-4- فرضیات تحقیق           8

1-5- فرضیه اصلی  8

فرض بر این است که:«روسیه در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران دارای جایگاه است.»  8

1-6- فرضیه های فرعی       8

1-7- اهداف تحقیق 9

1-8- پیشینه تحقیق            9

1-9- ارکان و پایه های نظری تحقیق    13

1-10- سازماندهی پژوهش   13

1-11- چارچوب نظری          13

فصل دوم : تعریف سیاست خارجی

تعریف سیاست خارجی       17

2-1- مقدمه          18

2-2- سیاست خارجی         18

2-3- سیاست خارجی، سیاست بین الملل و روابط بین الملل          20

2-4- خاستگاه سیاست خارجی         20

2-5- الگوهای بررسی سیاست خارجی            22

2-6- عوامل موثر در سیاستگذاری خارجی         22

2-7- ابزارهای سیاست خارجی          24

2-8- اجرای سیاست خارجی            25

2-9- سیاست خارجی:        25

2-10- اشکال تصمیم در سیاست خارجی          32

2-11- نقش          34

2-12- نیاز به شناسایی       35

2-13- رئیس جمهور            36

2-14- مشاوران سیاست خارجی       38

2-15- تناقض در اهداف سیاست خارجی          39

2-16- تحلیل سیاست خارجی در مکاتب           40

2-17- پیدایش مکتب تحلیل سیاست خارجى به عنوان یک مکتب مستقل        42

2-18- تحولات مکتب تحلیل سیاست خارجى      43

2-19- نظریه هاى سیاست داخلى       44

2-20- نظریه هاى میان برد     45

2-21- جمع بندی   47

فصل سوم روابط سیاسی ایران با روسیه

3-1- مقدمه          49

3-2- پیشینه ای تاریخی روابطه ایران و روسیه     49

3-3-  سطوح سه گانه روابط جمهوری اسلامی ایران با روسیه پس از فرو پاشی           53

3-4- همکاری های نظامی    54

3-5- روابط هسته ای          56

3-6- روابط اقتصادی            56

3-7- روابط فرهنگی 57

3-8- روابط منطقه ای ایران و روسیه     58

3-9- روابطه ایران و روسیه در سطح بین الملل    61

3-10- جمع بندی   62

فصل چهارم :اهداف روسیه در حمایت از پرونده هسته ای ایران

4-1- مقدمه          64

4-2- جایگاه ایران در سیاست خارجی روسیه     64

4-3- روابط روسیه با آمریکا    66

4-4-عامل ایران در روابط روسیه با آمریکا            66

4-5- تاثیر تحولات داخلی روسیه بر پرونده هسته ای ایران   67

4-6- نگرانی های مشترک آمریکا و روسیه          70

4-7- الگوی سیاست خارجی روسیه در قبال پرونده هسته ای ایران نزد نخبگان ایرانی    71

8-4-جمع بندی      76

فصل پنجم: جایگاه روسیه در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران

5-1- مقدمه          79

5-2- جایگاه روسیه در چهار حوزه سیاسی، امنیتی، اقتصادی و فرهنگی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران 80

5-3- جایگاه روسیه در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران به عنوان یک فرصت      88

5-4- قفقاز جنوبی بستر مناسب برای همکاری های چند جانبه       89

5-5- دلایل اهمیت قفقاز جنوبی برای ایران و روسیه. قفقاز از سه جهت برای ایران و روسیه اهمیت اساسی دارد      90

5-6- راههای شکل گرفتن همکاریها ی روسیه و ایران در قفقاز جنوبی           91

5-7- گسترش زمینه های بازرگانی دو یا چند جانبه          94

8-5-همکاریهای بین المللی ایران و روسیه         96

9-5-تغییر در ژئو پلتیک منطقه پس از فرو پاشی    98

10-5-نگاه به روسیه به عنوان تامین کننده تسلیحات و تکنولوژی جدید            99

11-5- جلب حمایت روسیه در مقابل با نفوذ کشورهای مخالف جمهوری اسلامی ایران در منطقه خزر          99

5-12- همکاری با روسیه به منظور مقابله با فشارهای آمریکا و غرب  101

5-13- در منطقه خاورمیانه    102

5-14- جایگاه روسیه در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران به عنوان یک تهدید     104

5-14-1- نزدیکی ایران به روسیه باعث افزایش هزینه های امنیتی غرب به نفع روسیه و به  ضرر ایران می شود:         104

5-14-2- بی اعتمادی نسبت به اهداف روسیه در گسترش مناسبات با ایران   105

5-14-3- استفاده از ایران برای وحدت آسیای مرکزی وقفقاز           106

5-14-4- نگاه ابزاری به ایران برای گرفتن امتیازات بیشتر از کشورهای غربی    106

5-14-5- حافظه تاریخی ملت ایران       107

5-14-6- ناهمخوانی سیاستهای روسیه در حوزه خزر با منافع ملی جمهوری اسلامی ایران          107

5-14-7- ناهمگونی ایدئولوژیک و فرهنگی دو کشور ایران و روسیه     108

5-14-8- اختلاف در منافع دراز مدت ایران و روسیه در خصوص مسیر انتقال انرژی حوزه خزر           108

5-14-9- روابط اقتصادی چالش برانگیز   108

5-14-10- انعطاف روسیه در مقابل حضور کشورهای غربی 109

5-15- نتیجه گیری   109

منابع      113