از زمان پيدايش آن در دهه 1970مجموعه پروتكلTCP/IPبه عنوان استاندارد صنعتي براي پروتكل هاي انتقال داده در لايه هاي شبكه و انتقال مدل OSI پذيرفته شده است.علاوه بر اين،اين مجموعه شامل تعداد زيادي پروتكل هاي ديگر است كه از لايه پيوند داده تا لايه كاربردي كار ميكنند.
سيستم هاي عامل به تسهيل شكل ظاهري پشته مي پردازند تا آن را براي كاربران عادي قابل فهم تر كنند.مثلاً در يك ايستگاه كاري ويندوز،نصبTCP/IPبا انتخاب فقط يك واحد كه پروتكل ناميده
مي شود انجام مي شود ،در حالي كه در حقيقت طي اين فرآيند ، پشتيبان يك خانواده كامل از پروتكل ها نصب مي گردد ، كه پروتكل كنترل ارسال (TCP) و پروتكل اينترنت (IP) فقط دو تا از آنها هستند.انتخابهاي ديگر غير از TCP/IPنيز تا حدود زيادي به همين صورت عمل مي كنند. مجموعه پروتكل IPX شامل چند پروتكل است كه عملكرد آنها شبيه TCP/IPمي باشد ، و NETBEUIهر چند خيلي ساده تر است اما براي انجام بسياري از عمليات خود به پروتكل هاي ديگري وابسته مي باشد ، مثل (SMB)
SERVER MESSAGE BLOCKS.
آگاهي از نحوه عملكرد پروتكل هاي مختلف TCP/IPو نحوه كار آنها با هم براي ارائه سرويسهاي ارتباطي لازمه مديريت شبكه هاي TCP/IPمي باشد .
خواص TCP/IP
اينكه چرا TCP/IPبه مجموعه پروتكل منتخب براي غالب شبكه هاي داده تبديل شده است دلايل متعددي دارد ،و يكي از آنها اين است كه اينها پروتكلهايي هستند كه در اينترنت مورد استفاده قرار مي گيرند. TCP/IP مدتي پيش از عرضه PC براي پشتيباني از اينترنت جوان طراحي شد (كه بعدها آرپانت نام گرفت)، در واقع در زماني كه تعامل بين محصولات ساخت سازندگان مختلف تقريباً مسئله جديدي بود ، اينترنت از انواع مختلف زيادي از كامپيوترها تشكيل شده بود و هست و بدين لحاظ به مجموعه پروتكلي نياز بود كه توسط همه آنها به طور مشترك مورد استفاده قرار گيرد .
مهمترين عنصري كهTCP/IPرا از ساير مجموعه پروتكل ها كه سرويس هاي لايه هاي شبكه و انتقال را در اختيار مي گذارند متمايز مي كند مكانيزم آدرس دهي جامع آن است .به هر يك از وسيله هاي روي يك شبكه TCP/IP يك (يا گاهي بيش ازيك)آدرس IPاختصاص داده مي شود كه آن را به طور يكتا به سيستم هاي ديگر ميشناساند.
بيشترPCهاي شبكه هاي امروزي از آداپتورهاي واسط شبكه اترنت ياTOKEN RING استفاده مي كنند كه شناسه هاي يكتايي(آدرس هاي MAC) به صورت سخت افزاري در آنها حك شده است و اين شناسه ها باعث مي شوند كه آدرس هايIP مازاد مصرف شوند.اما به بسياري از انواع ديگر كامپوترها شناسه هايي توسط مديران شبكه اختصاص داده مي شود،و هيچ مكانيزمي وجود نداردكه تضمين كند سيستم ديگري از يك شبكه تقابلي جهاني همچون اينترنت از همان شناسه استفاده نمي كند.
از آنجا كه يك مجمع مركزي وجود دارد كه آدرسهاي IPرا ثبت مي كند،ميتوان مطمئن بود كه هيچ دو دستگاهي از اينترنت(اگر پيكربندي درستي داشته باشند) آدرسشان يكي نيست .به دليل همين آدرس دهي است كه پروتكل هايTCP/IPمي توانند تقريباً هر پلت فرم نرم افزاري يا سخت افزاري را كه در حال حاضر به كار ميرود پشتيباني كنند.
پروتكل هاي IPX هميشه اساساً با ناول نت ور همراه خواهند بود، وازNETBEUI تقريباً فقط در شبكه هاي مايكرو سافت ويندوز استفاده مي شود . اما TCP/IP واقعاً تعامل جهاني پلت فرمها را ممكن مي سازد، به طوري كه همه آن را پشتيباني مي كنند و هرگز مغلوب پروتكل ديگري نشده است .
جنبه منحصربه فرد ديگر پروتكلهاي TCP/IP نحوه طراحي ،تخليص و تصويب استانداردهاي آنهاست . به جاي وابستگي به يك مجمع تدوين استاندارد همچون IEEE، پروتكلهاي TCP/IP با حفظ اصول دموكراسي و توسط يك گروه اتفاقي از داوطلبان كه از طريق خود اينترنت ارتباط گسترده اي دارند تدوين ميشوند ،و مقدم هر كس كه علاقمند به شركت در تدوين يك پروتكل باشد گرامي داشته مي شود. علاوه بر اين خود استانداردها توسط مجمعي تحت عنوان (IETF)
INTERNET ENGINEERING TASK FORCE منتشر مي شوند و در اختيار عموم قرار مي گيرند ، و براي همه كس قابل دسترسي و دريافت هستند . استانداردهايي همچون آنها كه IEEE منتشر مي كند نيز در دسترس هستند ، ولي تا همين چند وقت پيش براي خريدن يك كپي از يك استاندارد IEEE مثل 3/802 كه اترنت بر اساس آن است بايد صدها دلار مي پرداختيد . اين در حالي است كه مي توان هر يك از استانداردهاي TCP/IPرا كه Request for commetns (RFCها) ناميده ميشوند از سايت وب IETF درhttp://www.ietf.org/، يا از برخي سايتهاي اينترنت ديگر به طور قانوني داون لود كرد .
پروتكلهاي TCP/IP مقياس پذيري فوق العاده اي دارند .شاهدي بر اين مدعا آن است كه اين پروتكل ها زماني طراحي شدند كه آرپانت اساساً يك كلوب انحصاري براي دانشگاهيان و دانشمندان بود و هيچ كس تصور آن را هم نمي كرد كه اين پروتكل ها كه توليد مي شوند زماني روي شبكه اي به اندازه اينترنت كنوني به كار گرفته شوند . عامل اصلي محدود كننده گسترش اينترنت در حال حاضر فضاي آدرس خود IP است كه 32بيتي مي باشد ، و نسخه جديد پروتكل IP تحت عنوان IPV6 در صدد رفع اين نقيصه به كمك يك فضاي آدرس 128بيتي است .
معماري TCP/IP
TCP/IP براي آن طراحي شده است كه شبكه هاي با تقريباً هر اندازه اي را پشتيباني كند . در نتيجه TCP/IPبايد بتواند سرويسهاي مورد نياز برنامه هايي كه از آن استفاده مي كنند را بدون مصرف زياد پهناي باند و ساير منابع شبكه در اختيار آنها قرار دهد . مثلاً پروتكل NETBEUI با ارسال يك پيغام همگاني و انتظار دريافت پاسخ از سيستم مطلوب سيستمهاي ديگر را شناسايي مي كند .
به همين دليل NETBEUI فقط روي شبكه هاي كوچك كه از يك دامنه انتشار تشكيل شده اند به كار مي رود. تصور كنيد كه در اينترنت هر كامپيوتر براي پيدا كردن يك دستگاه ديگر مجبور بود هر بار يك پيغام همگاني را براي ميليون ها دستگاه شبكه ارسال نمايد ! براي رسيدگي به نيازهاي برنامه هاي خاص و عمليات داخل آنها ، TCP/IPاز تركيب چند پروتكل استفاده مي كند تا كيفيت سرويس لازم براي اين منظور را در اختيار بگذارد .
پشته پروتكل TCP/IP
قدمت TCP/IP از مدل مرجعOSI بيشتر است،ولي پروتكل هاي آن به چهار لايه تقسيم مي شوندكه مي توانند تقريباً معادل پشته هفت لايه اي OSI مي باشند.
كاربردي كاربردي
نمايش -
جلسه -
انتقال انتقال
شبكه اينترنت
پيوند دادها پيوند
فيزيكي -
OSI TCP/IP
درLANها،عملكرد لايه پيوند را يك پرتكلTCP/IP تعريف نمي كند،بلكه پروتكل هاي استاندارد لايه پيوند داده ها همچون اترنت و TOKEN RING تعريف ميكنند.براي برقراري مصالحه بين آدرس MAC كه آداپتور واسط شبكه در اختيارمي گذارد و آدرس IP كه در لايه شبكه به كار ميرود،سيستم ها از يك پروتكل TCP/IP به نام پروتكل تصميم گيري درباره آدرس (ARP) استفاده مي كنند ،اما استانداردهايTCP/IP دو پروتكل را تعريف مي كنند كه معمولاً براي برقراري ارتباطات لايه پيوند با استفاده از مودم و ساير اتصالات مستقيم از آنها استفاده مي شود.اين دو عبارتند از:پروتكل نقطه به نقطه (PPP) و پروتكل اينترنت خط سري(SLIP).
در لايه اينترنت،پروتكل اينترنت (IP) قرار داردكه حامل اصلي همه پروتكل هايي است كه در لايه هاي بالاتر كار مي كنند،و پروتكل پيغام هاي كنترلي اينترنت (ICMP) ،كه سيستم هاي TCP/IPاز آن براي عمليات تشخيصي و گزارش خطا استفاده مي كنند.IP،به عنوان يك پروتكل حامل عمومي،بدون اتصال و غير قابل اطمينان است ، زيرا سرويسهايي همچون تصحيح خطا و تحويل تضمين شده در صورت لزوم توسط لايه انتقال ارائه مي شوند .
در لايه انتقال ، دو پروتكل كار مي كنند : پروتكل كنترل ارسال (TCP) و پروتكل ديتاگرام كاربر (UDP) . TCPاتصال گرا و قابل اطمينان است ،در حالي كه UDP بدون اتصال و غير قابل اطمينان مي باشد.هر برنامه بسته به نيازهاي خود و سرويس هايي كه لايه هاي ديگر در اختيارش مي گذارند از يكي از اين دو استفاده مي كند .
مي توان گفت كه لايه انتقال به گونه اي شامل لايه هاي نشست و انتقال مدل OSI است ، ولي نه از هر لحاظ . مثلاً سيستم هاي ويندوز مي توانند براي انتقال پيغام هاي نت بايوس كه براي عمليات اشتراك فايل و چاپگر مورد استفاده شان قرار مي گيرند از TCP/IP استفاده كنند ، و نت بايوس همچنان همان عملكرد لايه نشستي را در اختيار مي گذارد كه وقتي سيستم از NETBEUI يا IPX به جاي TCP/IP استفاده مي كند ارائه مي دهد . اين فقط يك مثال است از اينكه چگونه لايه هاي پشته پروتكل TCP/IP تقريباً معادل لايه هاي مدل OSI هستند ، ولي انطباق كاملي بين آنها وجود ندارد . هر دوي اين مدلها بيشتر ابزارهاي آموزشي و تشخيصي هستند .تا دستور العمل تدوين و سازمان دهي پروتكل ، و تطابق دقيقي بين عملكرد لايه هاي مختلف و پروتكلهاي واقعي وجود ندارد .
تعريف لايه كاربردي از همه دشوارتر است ،زيرا پروتكل هايي كه در اين لايه كار مي كنند مي توانند خود برنامه هاي وزين و كاملي باشند مثل پروتكل انتقال فايل (FTP)، يا مكانيزم هايي كه توسط ساير برنامه ها به كار مي روند و سرويسي را ارائه مي كنند ، مثل سيستم نام دامنه (DNS) و پروتكل ساده انتقال نامه (SMTP) .
سيستم هاي عامل به تسهيل شكل ظاهري پشته مي پردازند تا آن را براي كاربران عادي قابل فهم تر كنند.مثلاً در يك ايستگاه كاري ويندوز،نصبTCP/IPبا انتخاب فقط يك واحد كه پروتكل ناميده
مي شود انجام مي شود ،در حالي كه در حقيقت طي اين فرآيند ، پشتيبان يك خانواده كامل از پروتكل ها نصب مي گردد ، كه پروتكل كنترل ارسال (TCP) و پروتكل اينترنت (IP) فقط دو تا از آنها هستند.انتخابهاي ديگر غير از TCP/IPنيز تا حدود زيادي به همين صورت عمل مي كنند. مجموعه پروتكل IPX شامل چند پروتكل است كه عملكرد آنها شبيه TCP/IPمي باشد ، و NETBEUIهر چند خيلي ساده تر است اما براي انجام بسياري از عمليات خود به پروتكل هاي ديگري وابسته مي باشد ، مثل (SMB)
SERVER MESSAGE BLOCKS.
آگاهي از نحوه عملكرد پروتكل هاي مختلف TCP/IPو نحوه كار آنها با هم براي ارائه سرويسهاي ارتباطي لازمه مديريت شبكه هاي TCP/IPمي باشد .
خواص TCP/IP
اينكه چرا TCP/IPبه مجموعه پروتكل منتخب براي غالب شبكه هاي داده تبديل شده است دلايل متعددي دارد ،و يكي از آنها اين است كه اينها پروتكلهايي هستند كه در اينترنت مورد استفاده قرار مي گيرند. TCP/IP مدتي پيش از عرضه PC براي پشتيباني از اينترنت جوان طراحي شد (كه بعدها آرپانت نام گرفت)، در واقع در زماني كه تعامل بين محصولات ساخت سازندگان مختلف تقريباً مسئله جديدي بود ، اينترنت از انواع مختلف زيادي از كامپيوترها تشكيل شده بود و هست و بدين لحاظ به مجموعه پروتكلي نياز بود كه توسط همه آنها به طور مشترك مورد استفاده قرار گيرد .
مهمترين عنصري كهTCP/IPرا از ساير مجموعه پروتكل ها كه سرويس هاي لايه هاي شبكه و انتقال را در اختيار مي گذارند متمايز مي كند مكانيزم آدرس دهي جامع آن است .به هر يك از وسيله هاي روي يك شبكه TCP/IP يك (يا گاهي بيش ازيك)آدرس IPاختصاص داده مي شود كه آن را به طور يكتا به سيستم هاي ديگر ميشناساند.
بيشترPCهاي شبكه هاي امروزي از آداپتورهاي واسط شبكه اترنت ياTOKEN RING استفاده مي كنند كه شناسه هاي يكتايي(آدرس هاي MAC) به صورت سخت افزاري در آنها حك شده است و اين شناسه ها باعث مي شوند كه آدرس هايIP مازاد مصرف شوند.اما به بسياري از انواع ديگر كامپوترها شناسه هايي توسط مديران شبكه اختصاص داده مي شود،و هيچ مكانيزمي وجود نداردكه تضمين كند سيستم ديگري از يك شبكه تقابلي جهاني همچون اينترنت از همان شناسه استفاده نمي كند.
از آنجا كه يك مجمع مركزي وجود دارد كه آدرسهاي IPرا ثبت مي كند،ميتوان مطمئن بود كه هيچ دو دستگاهي از اينترنت(اگر پيكربندي درستي داشته باشند) آدرسشان يكي نيست .به دليل همين آدرس دهي است كه پروتكل هايTCP/IPمي توانند تقريباً هر پلت فرم نرم افزاري يا سخت افزاري را كه در حال حاضر به كار ميرود پشتيباني كنند.
پروتكل هاي IPX هميشه اساساً با ناول نت ور همراه خواهند بود، وازNETBEUI تقريباً فقط در شبكه هاي مايكرو سافت ويندوز استفاده مي شود . اما TCP/IP واقعاً تعامل جهاني پلت فرمها را ممكن مي سازد، به طوري كه همه آن را پشتيباني مي كنند و هرگز مغلوب پروتكل ديگري نشده است .
جنبه منحصربه فرد ديگر پروتكلهاي TCP/IP نحوه طراحي ،تخليص و تصويب استانداردهاي آنهاست . به جاي وابستگي به يك مجمع تدوين استاندارد همچون IEEE، پروتكلهاي TCP/IP با حفظ اصول دموكراسي و توسط يك گروه اتفاقي از داوطلبان كه از طريق خود اينترنت ارتباط گسترده اي دارند تدوين ميشوند ،و مقدم هر كس كه علاقمند به شركت در تدوين يك پروتكل باشد گرامي داشته مي شود. علاوه بر اين خود استانداردها توسط مجمعي تحت عنوان (IETF)
INTERNET ENGINEERING TASK FORCE منتشر مي شوند و در اختيار عموم قرار مي گيرند ، و براي همه كس قابل دسترسي و دريافت هستند . استانداردهايي همچون آنها كه IEEE منتشر مي كند نيز در دسترس هستند ، ولي تا همين چند وقت پيش براي خريدن يك كپي از يك استاندارد IEEE مثل 3/802 كه اترنت بر اساس آن است بايد صدها دلار مي پرداختيد . اين در حالي است كه مي توان هر يك از استانداردهاي TCP/IPرا كه Request for commetns (RFCها) ناميده ميشوند از سايت وب IETF درhttp://www.ietf.org/، يا از برخي سايتهاي اينترنت ديگر به طور قانوني داون لود كرد .
پروتكلهاي TCP/IP مقياس پذيري فوق العاده اي دارند .شاهدي بر اين مدعا آن است كه اين پروتكل ها زماني طراحي شدند كه آرپانت اساساً يك كلوب انحصاري براي دانشگاهيان و دانشمندان بود و هيچ كس تصور آن را هم نمي كرد كه اين پروتكل ها كه توليد مي شوند زماني روي شبكه اي به اندازه اينترنت كنوني به كار گرفته شوند . عامل اصلي محدود كننده گسترش اينترنت در حال حاضر فضاي آدرس خود IP است كه 32بيتي مي باشد ، و نسخه جديد پروتكل IP تحت عنوان IPV6 در صدد رفع اين نقيصه به كمك يك فضاي آدرس 128بيتي است .
معماري TCP/IP
TCP/IP براي آن طراحي شده است كه شبكه هاي با تقريباً هر اندازه اي را پشتيباني كند . در نتيجه TCP/IPبايد بتواند سرويسهاي مورد نياز برنامه هايي كه از آن استفاده مي كنند را بدون مصرف زياد پهناي باند و ساير منابع شبكه در اختيار آنها قرار دهد . مثلاً پروتكل NETBEUI با ارسال يك پيغام همگاني و انتظار دريافت پاسخ از سيستم مطلوب سيستمهاي ديگر را شناسايي مي كند .
به همين دليل NETBEUI فقط روي شبكه هاي كوچك كه از يك دامنه انتشار تشكيل شده اند به كار مي رود. تصور كنيد كه در اينترنت هر كامپيوتر براي پيدا كردن يك دستگاه ديگر مجبور بود هر بار يك پيغام همگاني را براي ميليون ها دستگاه شبكه ارسال نمايد ! براي رسيدگي به نيازهاي برنامه هاي خاص و عمليات داخل آنها ، TCP/IPاز تركيب چند پروتكل استفاده مي كند تا كيفيت سرويس لازم براي اين منظور را در اختيار بگذارد .
پشته پروتكل TCP/IP
قدمت TCP/IP از مدل مرجعOSI بيشتر است،ولي پروتكل هاي آن به چهار لايه تقسيم مي شوندكه مي توانند تقريباً معادل پشته هفت لايه اي OSI مي باشند.
كاربردي كاربردي
نمايش -
جلسه -
انتقال انتقال
شبكه اينترنت
پيوند دادها پيوند
فيزيكي -
OSI TCP/IP
درLANها،عملكرد لايه پيوند را يك پرتكلTCP/IP تعريف نمي كند،بلكه پروتكل هاي استاندارد لايه پيوند داده ها همچون اترنت و TOKEN RING تعريف ميكنند.براي برقراري مصالحه بين آدرس MAC كه آداپتور واسط شبكه در اختيارمي گذارد و آدرس IP كه در لايه شبكه به كار ميرود،سيستم ها از يك پروتكل TCP/IP به نام پروتكل تصميم گيري درباره آدرس (ARP) استفاده مي كنند ،اما استانداردهايTCP/IP دو پروتكل را تعريف مي كنند كه معمولاً براي برقراري ارتباطات لايه پيوند با استفاده از مودم و ساير اتصالات مستقيم از آنها استفاده مي شود.اين دو عبارتند از:پروتكل نقطه به نقطه (PPP) و پروتكل اينترنت خط سري(SLIP).
در لايه اينترنت،پروتكل اينترنت (IP) قرار داردكه حامل اصلي همه پروتكل هايي است كه در لايه هاي بالاتر كار مي كنند،و پروتكل پيغام هاي كنترلي اينترنت (ICMP) ،كه سيستم هاي TCP/IPاز آن براي عمليات تشخيصي و گزارش خطا استفاده مي كنند.IP،به عنوان يك پروتكل حامل عمومي،بدون اتصال و غير قابل اطمينان است ، زيرا سرويسهايي همچون تصحيح خطا و تحويل تضمين شده در صورت لزوم توسط لايه انتقال ارائه مي شوند .
در لايه انتقال ، دو پروتكل كار مي كنند : پروتكل كنترل ارسال (TCP) و پروتكل ديتاگرام كاربر (UDP) . TCPاتصال گرا و قابل اطمينان است ،در حالي كه UDP بدون اتصال و غير قابل اطمينان مي باشد.هر برنامه بسته به نيازهاي خود و سرويس هايي كه لايه هاي ديگر در اختيارش مي گذارند از يكي از اين دو استفاده مي كند .
مي توان گفت كه لايه انتقال به گونه اي شامل لايه هاي نشست و انتقال مدل OSI است ، ولي نه از هر لحاظ . مثلاً سيستم هاي ويندوز مي توانند براي انتقال پيغام هاي نت بايوس كه براي عمليات اشتراك فايل و چاپگر مورد استفاده شان قرار مي گيرند از TCP/IP استفاده كنند ، و نت بايوس همچنان همان عملكرد لايه نشستي را در اختيار مي گذارد كه وقتي سيستم از NETBEUI يا IPX به جاي TCP/IP استفاده مي كند ارائه مي دهد . اين فقط يك مثال است از اينكه چگونه لايه هاي پشته پروتكل TCP/IP تقريباً معادل لايه هاي مدل OSI هستند ، ولي انطباق كاملي بين آنها وجود ندارد . هر دوي اين مدلها بيشتر ابزارهاي آموزشي و تشخيصي هستند .تا دستور العمل تدوين و سازمان دهي پروتكل ، و تطابق دقيقي بين عملكرد لايه هاي مختلف و پروتكلهاي واقعي وجود ندارد .
تعريف لايه كاربردي از همه دشوارتر است ،زيرا پروتكل هايي كه در اين لايه كار مي كنند مي توانند خود برنامه هاي وزين و كاملي باشند مثل پروتكل انتقال فايل (FTP)، يا مكانيزم هايي كه توسط ساير برنامه ها به كار مي روند و سرويسي را ارائه مي كنند ، مثل سيستم نام دامنه (DNS) و پروتكل ساده انتقال نامه (SMTP) .