مهمترین مؤلفهها در مداخلات تغییر شیوه زندگی برای افراد مبتلا به بیماری قلبی چیست؟
• مدیریت کنترل وزن و رژیم غذایی
• ورزش
• قطع مصرف سیگار
• مدیریت استرس
• حمایت گروهی
- آیا تغییر شیوه زندگی واقعاً ميتواند مؤثر باشد؟
جواب این پرسش مثبت است. پژوهشهای متعدد در این زمینه نشان دادهاند یک برنامه جامع و فراگیر، شامل ترکیبی از روشهای مختلف تغییر شیوه زندگی، علاوه بر کاهش علایم بیماری عروق قلب ميتواند نیاز به انجام اعمال جراحی قلب را نیز کاهش دهد. با انجام آزمایشهای میکروسکوپیک مشخص شده است که این روش ميتواند باعث پسرفت پلاک در دیواره عروق قلب شود و تا ٩١% علائم آنژین قفسه صدری را کاهش دهد. علاوه بر این میزان کلسترول نوع LDL تا ٣٧% تنزل ميکند.
- کدام رژیم غذایی برای افراد مبتلا به بیماری قلبی مناسبتر است؟
رژیمهای غذایی که شامل مقدار زیادی از میوهها و سبزیجات و در عین حال مقدار محدودی از لبنیات و گوشت قرمز باشند ميتوانند به کاهش شیوع سکته قلبی کمک کنند. برای تأمین چربی بهتر است از روغن زیتون و ماهی آزاد (سالمون) استفاده شود. به طور کلی ميتوان چربیها را به دو دسته تقسیم کرد:
* چربیهای خوب:
١ـ چربیهای اشباع نشده2: ميتوانند میزان کلسترول نوع HDL را افزایش دهند ولی تأثيری بر کلسترول نوعLDL ندارند. از این گروه ميتوان به زیتون ـ روغن زیتون ـ اوکادو3 (نوعی میوه شبیه انبه یا گلابی بزرگ) و بعضی از مغزها مانند مغز بادام اشاره کرد.
٢ـ چربیهای امگاـ٣ 4 که در ماهیهای آب سرد مانند ماهی آزاد ـ ماهی قزلآلا ـ شاه ماهی ـ ماهی ساردین ـ ماهی دودی و همچنین در گردو و دانه کتان (بزرک) یافت ميشود. نحوه اثر امگاـ٣ عبارت است از تولید پروستاگلاندینهای5 ضد التهاب که از تشکیل لخته در جدار عروق جلوگیری ميکنند. این نوع چربی ميتواند خطر مرگ ناگهانی ناشی از بیماری قلبی، فشارخون بالا و نامنظميهای ضربان قلب را کاهش دهد.
* چربیهای بد:
١ـ اسیدهای چرب ترانس6 که بدترین نوع چربی هستند؛ شامل مارگارین، روغن تردکننده شیرینی و غیره، روغنهای گیاهی هیدروژنه و غذاهای آغشته در روغن سرخ شده مانند غذاهای اسنک و سرپایی ميباشند. این نوع چربیها میزان کلسترول HDL را کاهش و برعکس، میزان کلسترول LDL را افزایش ميدهند، بنابراین بیشترین خطر را برای افراد مبتلا به بیماری قلبی به همراه دارند.
2ـ چربیهای اشباع شده7 که غنی از کلسترول هستند و معمولاً در منابع حیوانی، لبنیات و غذاهای سرخ شده وجود دارند. این نوع چربیها نه تنها برای مبتلایان به بیماری قلبی بلکه برای افراد مبتلا به بیماریهای مزمن از جمله دیابت و سرطان نیز مضر ميباشند. مطالعات مختلف ثابت کرده است که کاهش میزان کل چربی دریافتی، به ویژه چربیهای اشباع شده، برای پیشگیری و درمان بیماریهای قلبی بسیار مؤثر است.
• مدیریت کنترل وزن و رژیم غذایی
• ورزش
• قطع مصرف سیگار
• مدیریت استرس
• حمایت گروهی
- آیا تغییر شیوه زندگی واقعاً ميتواند مؤثر باشد؟
جواب این پرسش مثبت است. پژوهشهای متعدد در این زمینه نشان دادهاند یک برنامه جامع و فراگیر، شامل ترکیبی از روشهای مختلف تغییر شیوه زندگی، علاوه بر کاهش علایم بیماری عروق قلب ميتواند نیاز به انجام اعمال جراحی قلب را نیز کاهش دهد. با انجام آزمایشهای میکروسکوپیک مشخص شده است که این روش ميتواند باعث پسرفت پلاک در دیواره عروق قلب شود و تا ٩١% علائم آنژین قفسه صدری را کاهش دهد. علاوه بر این میزان کلسترول نوع LDL تا ٣٧% تنزل ميکند.
- کدام رژیم غذایی برای افراد مبتلا به بیماری قلبی مناسبتر است؟
رژیمهای غذایی که شامل مقدار زیادی از میوهها و سبزیجات و در عین حال مقدار محدودی از لبنیات و گوشت قرمز باشند ميتوانند به کاهش شیوع سکته قلبی کمک کنند. برای تأمین چربی بهتر است از روغن زیتون و ماهی آزاد (سالمون) استفاده شود. به طور کلی ميتوان چربیها را به دو دسته تقسیم کرد:
* چربیهای خوب:
١ـ چربیهای اشباع نشده2: ميتوانند میزان کلسترول نوع HDL را افزایش دهند ولی تأثيری بر کلسترول نوعLDL ندارند. از این گروه ميتوان به زیتون ـ روغن زیتون ـ اوکادو3 (نوعی میوه شبیه انبه یا گلابی بزرگ) و بعضی از مغزها مانند مغز بادام اشاره کرد.
٢ـ چربیهای امگاـ٣ 4 که در ماهیهای آب سرد مانند ماهی آزاد ـ ماهی قزلآلا ـ شاه ماهی ـ ماهی ساردین ـ ماهی دودی و همچنین در گردو و دانه کتان (بزرک) یافت ميشود. نحوه اثر امگاـ٣ عبارت است از تولید پروستاگلاندینهای5 ضد التهاب که از تشکیل لخته در جدار عروق جلوگیری ميکنند. این نوع چربی ميتواند خطر مرگ ناگهانی ناشی از بیماری قلبی، فشارخون بالا و نامنظميهای ضربان قلب را کاهش دهد.
* چربیهای بد:
١ـ اسیدهای چرب ترانس6 که بدترین نوع چربی هستند؛ شامل مارگارین، روغن تردکننده شیرینی و غیره، روغنهای گیاهی هیدروژنه و غذاهای آغشته در روغن سرخ شده مانند غذاهای اسنک و سرپایی ميباشند. این نوع چربیها میزان کلسترول HDL را کاهش و برعکس، میزان کلسترول LDL را افزایش ميدهند، بنابراین بیشترین خطر را برای افراد مبتلا به بیماری قلبی به همراه دارند.
2ـ چربیهای اشباع شده7 که غنی از کلسترول هستند و معمولاً در منابع حیوانی، لبنیات و غذاهای سرخ شده وجود دارند. این نوع چربیها نه تنها برای مبتلایان به بیماری قلبی بلکه برای افراد مبتلا به بیماریهای مزمن از جمله دیابت و سرطان نیز مضر ميباشند. مطالعات مختلف ثابت کرده است که کاهش میزان کل چربی دریافتی، به ویژه چربیهای اشباع شده، برای پیشگیری و درمان بیماریهای قلبی بسیار مؤثر است.