پایان نامه بررسی تأثیر­ نوسانات عناصر اقلیمی برتغییرات زیست­ محیطی ­مراتع استان­­کهگیلویه و­بویراحمد

توضیحات:

پروژه،پایان نامه، رشته جغرافیا و...- بررسی تأثیر­ نوسانات عناصر اقلیمی بر تغییرات زیست­ محیطی ­مراتع استان­­کهگیلویه و­بویراحمد، مطالعه موردی: محدوده حوضه آبریزکبگیان در 137 صفحه در قالب word و قابل ویرایش همراه با توضیحات کامل

چکیده:

کثرت ارتفاعات و تغییرات شدید ارتفاعی و بالطبع نوسانات وسیع حرارت، رطوبت، بارش سالانه و ... موجب شده تا استان کهگیلویه و بویراحمد واقع در نیمه جنوب غربی کشور، به منزله پلی در چهار راه بین رویشگاههای چهار منطقه رویشی جهان (ایران و توران، صحرا و عربی، سند و سودان و مدیترانه ای) قرار بگیرد. منطقه مطالعاتی، محدوده دهستانهای حوضه آبریز کبگیان، به مساحت 845/8 کیلومتر مربع، بین عرض جغرافیایی '26 °30 تا '54 °30 شمالی و طول جغرافیایی '6 °51 تا '38 °51 شرقی واقع در شهرستانهای بویراحمد و دنا را شامل می شود که از نظر اقلیمی جزو مناطق سرد و مرطوب محسوب می شود و جزئی از زیرحوضه های کارون بزرگ است. از بین عناصر اقلیمی، نوسانات رطوبت و دما موثرترین متغیرهای تعیین کننده پوشش گیاهی و تغییرات آن می باشد و بر روی بیشتر شاخص های گیاهی از جمله تراکم، تولید و وضعیت (مناسب، متوسط و نامناسب) آنها موثر است. با توجه به اینکه هدف اصلی این تحقیق، بررسی رابطه نوسانات عناصر اقلیمی (بارش و دما) با تغییرات پوشش گیاهی (میزان تولید مرتع) می باشد، بنابراین اثرات ترسالی ها و خشکسالی های متناوب و پی در پی بر میزان تولید مرتع، در محدوده حوضه کبگیان مورد بررسی قرار گرفته است. در تعیین دوره های تر و خشک، از میانگین متحرک 3 و 5 ساله استفاده شد. جهت بررسی وضعیت خشکسالی و ترسالی منطقه مورد مطالعه، از روش شاخص استاندارد بارندگی (SPI) استفاده شده است. به منظور تعیین رابطه نوسانات عناصر اقلیمی با میزان تولید مرتع، علاوه بر بررسی و تحلیل این رابطه با استفاده از روشهای آماری روابط و مدل های رگرسیون و ضریب همبستگی، با استفاده از معادلات رگرسیونی چند متغیره و تجزیه با روش ورود (Step wise) موثرترین زمان بندی های بارش و دما بر تغییرات میزان تولید مراتع در منطقه مطالعاتی مشخص شد. به طور کلی نتایج حاصله وجود رابطه معنی دار بین تولید و بارش سالانه را تأیید و وجود رابطه معنی دار بین تولید و میانگین دمای سالانه را رد می کند. با این وجود بین بعضی از دیگر زمان بندی های دما و بارش مانند حداکثر دمای فروردین و مجموع بارش ماه های دی تا خرداد، با میزان تولید علوفه مراتع منطقه نیز، ارتباط معنی داری وجود دارد. بر اساس اثبات رابطه معنی دار بین بعضی از زمان بندی های عناصر اقلیمی با میزان تولید مرتع منطقه، برای تعیین مناطق بحرانی از لحاظ تولید مرتع و مرتعداری و تعیین وضعیت آن در سه سطح (مناسب، متوسط و نامناسب) در سالهای نماینده خشکسالی و ترسالی، از نرم افزار Arc Gis استفاده شد. نقشه های حاصله برای وضعیت تولید مراتع با توجه به نوسانات اقلیمی، نشان دهنده اثرات زیست محیطی در قالب افزایش مناطق بحرانی از لحاظ تولید مرتع در سالهای خشک و کاهش مناطق بحرانی از لحاظ تولید در ترسالی ها، در منطقه مورد مطالعه می باشد.

فهرست مطالب:

مقدمه:  1

فصل اول: چارچوب کلی تحقیق:  3

1-1- بیان مسأله:  4

1-2- اهمیت مسأله:  6

1-3- ضرورت مسأله:  6

1-4- اهداف تحقيق:  7

1-5- كاربردهاي تحقيق:  8

1-5- سؤال های تحقیق:  8

1-5- فرضیه ها:  8

1-7- محدودیت ها و مشکلات:  8

فصل دوم: مبانی نظری و پیشینه تحقیق:  9

2-1- مفهوم اقلیم:  10

2-2- عناصر اقلیمی:  10

2-3- نوسانات و تغییرات اقلیمی:  11

2-4- ترسالي:  12

2-5- خشكسالی 13

2-6- شاخص استاندارد بارش (SPI):  14

2-7- مفهوم مرتع:  15

2-8- مفهوم تولید علوفه مرتع:  15

2-9- تغییرات زیست محیطی پوشش گیاهی:  15

2-10- پیشینه تحقیق:  16

2-10-1- پیشینه تحقیق در تحقیقات داخلي 16

2-10-2- پیشینه تحقیق در تحقیقات خارجي:  18

فصل سوم: شناخت ویژگیهای طبیعی و انسانی منطقه 21

3-1- موقعیت جغرافیایی منطقه مورد مطالعه:  22

3-2- خصوصیات هندسی حوضه آبریز:  23

3-2-1- اهمیت بررسی شاخص های هندسی:  23

3-2-2- خصوصیات هندسی حوضه آبریز کبگیان:  24

3-2-2-1- محيط و مساحت حوضه آبريز كبگيان:  24

3-2-2-2- توزيع ارتفاع در حوضه آبريز كبگيان:  25

3-2-2-3- ارتفاع متوسط حوضه آبریز کبگیان:  27

3-2-2-4- شكل حوضه آبریز کبگیان:  28

3-2-2-5- مستطيل معادل حوضه آبریز کبگیان:  29

3-2-2-6- شيب حوضه آبریز کبگیان:  30

3-3- زمین شناسی و ژئومورفولوژی منطقه:  31

3-4- منابع آب حوضه آبریز کبگیان:  33

3-5- خاک شناسی منطقه:  36

3-6- لرزه خیزی منطقه:  36

3-7- پوشش گیاهی منطقه:  36

3-7-1- تیپ های مرتعی حوضه کبگیان:  39

3-8- اقليم منطقه:  40

3-8-1- عوامل كنترل كننده اقليم منطقه:  40

3-8-2- بررسی عناصر اقلیمی منطقه مورد مطالعه:  41

3-8-2-1- وضعيت بارش درمنطقه مورد مطالعه:  41

3-8-2-2- تحلیل دمای سالانه و ماهانه حوضه:  45

3-8-2-3- دوره خشكي بر اساس نمودار آمبروترميك:    47

3-8-2-4- رطوبت نسبي:  47

3-8-2-5- تعداد روزهاي يخبندان در منطقه مورد مطالعه:  50

3-8-2-6- وضعيت باد در استان و منطقه:  50

3-9- طبقه بندي اقليمي حوضه كبگيان:  51

3-9-1- طبقه بندي اقليمي حوضه كبگيان به روش آمبرژه:  52

3-9-2- طبقه بندي اقليمي حوضه كبگيان به روش دمارتن:  53

3-10- نگاهي کلی به ويژگيهاي انساني و اقتصادي منطقه مورد مطالعه:  54

3-10-1- ويژگيهاي جمعيتي حوضه:  54

3-10-2- ويژگيهاي اقتصادي منطقه:  54

فصل چهارم: مواد و روش ها:  56

4-1- داده ها، دوره آماري و ايستگاه هاي مورد مطالعه:  57

4-2- روش هاي استخراج و تحليل داده ها 58

4-3- روش هاي مورد استفاده:  62

4-3-1- تعيين دوره هاي تر و خشك با استفاده از ميانگين متحرك:  62

4-3-2- بررسي نوسانات عناصر اقليمي طي دوره آماري مورد مطالعه:  63

4-3-2-1- تعيين خشكسالي ها و ترسالي ها با استفاده از شاخص استاندارد بارندگي (SPI):  63

4-3-3- تعيين و بررسي تغييرات توليد مرتع در سال هاي مختلف دوره آماري:  63

4-3-4- تعيين رابطه بارش و توليد:  64

4-3-4-1- تعيين مؤثرترين زمان بندي بارش بر ميزان توليد مرتع:  65

4-3-5- تعيين رابطه دما و ميزان توليد مرتع:  65

4-3-6- تعيين رابطه بين خشكسالي و ترسالي با ميزان توليد:  65

4-3-7- تهيه تقشه و مدل هاي مورد نياز با بكارگيري نرم افزار Arc GIS:  66

4-3-7-1- تهيه نقشه هاي پهنه بندي خشكسالي و ترسالي:  67

4-3-7-2- تهيه نقشه هم بارش و هم دما براي محدوه مورد مطالعه:  67

4-3-7-3- تهيه و پهنه بندي نقشه هاي وضعيت توليد مراتع با توجه به نوسانات اقليمي:  68

4-4- آزمون فرضيات:  69

فصل پنجم: تجزيه و تحليل نوسانات بارش و دما و ارتباط آن با ميزان توليد مرتع در

منطقه مورد مطالعه:  72

5-1- تعيين دوره هاي تر و خشك با استفاده از ميانگين متحرك:  73

5-2- تجزيه و تحليل خشكسالي ها و ترسالي هاي منطقه مورد مطالعه با شاخص SPI :  74

5-3- تجزيه و تحليل تغييرات زماني ميزان توليد مرتع با استفاده از آزمون هاي آماري:   76

5-3-1- تحليل نتايج حاصل از آزمون ANOVA و LSD توليد علوفه منطقه مطالعاتي:  77

5-4- تجزيه و تحليل رابطه بارش و ميزان توليد مرتع در منطقه مطالعاتي:  79

5-5- تجزیه و تحلیل رابطه دما با میزان تولید سالانه مرتع منطقه مطالعاتی:  82

5-6- بررسی و تحلیل رابطه خشکسالی و ترسالی با میزان تولید مرتع منطقه مطالعاتی:  85

5-7- بررسی و تحلیل نقشه های حاصل از مدل های GIS:  87

5-7-1- تحلیل نقشه های پهنه بندی خشکسالی و ترسالی حوضه کبگیان:  87

5-7-2- بررسی و تحلیل نقشه های هم بارش حوضه:  89

5-7-3- بررسی و تحلیل نقشه های هم دمای حوضه:  91

5-7-4- بررسی و تحلیل نقشه های وضعیت تولید مرتع حوضه:  93

فصل ششم: نتیجه گیری و آزمون فرضیات:  96

5-8- آزمون فرضيات تحقيق:  97

5-9- نتیجه گیری:  98

پیشنهادات:  102

منابع و مأخذ:  103

پیوست ها:  110