پایان نامه ارزیابی انواع وثایق در سیستم بانکی کشور با رویکرد حفظ منابع و تسهیل وصول مطالبات بانک

توضیحات:

پایان نامه ارزیابی انواع وثایق در سیستم بانکی کشور با رویکرد حفظ منابع و تسهیل وصول مطالبات بانک/ رشته حقوق گرایش خصوصی در 170 صفحه در قالب wordو قابل ویرایش همراه با توضیحات کامل

چکیده:

بانکها برای  حصول نسبی از اجرای تعهدات تسهیلات گیرنده و کاهش ریسک ناشی از عدم وصول تسهیلات اعطائی و بازگشت سرمایه از وثایق و تضامین متنوعی اعم از منقول و غیر منقول و اسناد تجاری استفاده می نمایند .مطابق ماده 6 آئین نامه اعطای تسهیلات بانکی مصوب 14/10/62 هیئات محترم وزیران «اعطای تسهیلات عنداللزوم، به تشخیص بانک، منوط به اخذ تامین کافی برای حفظ منابع بانک و حسن اجرای قراردادهای مربوط می باشد ». بنابراین بانکها را که مسئول صیانت از منافع سپرده گذاران هستند و باید نهایت مساعی خود را در این زمینه بکار گیرند نمی توان مجبور به قبول و تعین یک وثیقه مشخص برای مشتریان مختلف کرد. می توان گفت که تعین مصادیق وثایق ،حسب ویژگیها و شرایط تسهیلات گیرنده به بانکها تفویض گردیده است . لذا در این تحقیق سعی و تلاش گردید تا راه کارهای عملی برای تشخیص اولویت و  انتخاب وثیقه مناسب  با رویکرد حفظ منابع و تسهیل وصول مطالبات بانک ترسیم گردد. لذا با توجه به اهداف پایان نامه و رویکرد آن در کند و کاوی که پیرامون انواع وثایق در شرایط گوناگون قرارداد و تسهیلات گیرنده بعمل آوردم به نتایج خوبی دست یافتم از آن جمله اینکه در بعضی از قرار دادها یا موارد خاصی از تسهیلات گیرندگان، سند مالکیت در اولویت نسبت به دیگر وثایق قرار دارد ولی در شرایط عادی که نزدیک به اکثریت پرونده ها را شامل می شود اولویت انتخاب وثایق به ترتیبی است که در نتیجه پایان نامه به صورت مبسوط به آن پرداخته شده است. 

مقدمه

زندگی افراد در جوامع کنونی با خدمات سیستم بانکی گره خورده است و در اکثر مواقع شروع زندگی افراد با انواع تسهیلات بانکی آغاز می گردد و چرخ اقتصاد و صنعت و دیگر حوزه ها حتی کشاورزی بدون تسهیلات بانکی به گردش درنمی آید و از دیگر سوی منابع بانک هم از پول اندک مردم تا پول های کلان شرکت ها و موسسات اقتصادی تشکیل شده است که بانک فقط آنها را ساماندهی و در بخش های مختلف اقتصادی به گردش درمی آورد. علاوه بر آن بانک باید به عنوان امین در حفظ منابع اندک و کلان مردم تمام سعی و تلاش خود را بنماید و هیچ قصور و تقصیری که باعث شود سرمایه مردم در بانک تلف شود از سیستم بانکی قابل پذیرش نیست. لذا با توجه موارد ذکر شده بالا بانک باید تدابیری بیندیشد که منابع آن که متعلق به مردم است دچار کمترین آسیب نگردد.

بیان مسئله

     با عنایت به اینکه در عنوان پایان نامه رویکرد اصلی تحقیق دقیقاً مشخص گردیده است (ارزیابی  انواع وثایق در سیستم بانکی کشور با رویکرد حفظ منابع و تسهیل وصول مطالبات بانک) بنابراین در بررسی و تحقیق های به عمل آمده باید کاملاً به این نکته توجه شود که اصلی ترین شاخصه وثیقه باید حفظ  منابع بانک باشدتا در نوسانات و فراز و نشیب های اقتصادی که یکی از ویژگی های کشور های در حال توسعه است دچار مشکل و تزلزل نشود. دومین شاخصه آن سهل الوصول بودن مطالبات بانک است. زیرا با  هر وثیقه ای ممکن است روزی بتوان مطالبات بانک را وصول کرد ولی آنچه اهمیت دارد این است که بتوان با کوتاه ترین زمان و کمترین اسیب اجتماعی مطالبات بانک را وصول کرد و اصل بدهی و سود مورد انتظار بانک را پوشش داد.  

سوال اصلی

بانکها و موسسات مالی و اعتباری برای حصول اطمینان از وصول مطالبات خود باید به شیوه هایی روی آورند که برای مشتریان کم دردسر و مناسب باشد و  برای بانک از کمترین ریسک سوخت منابع برخوردار باشد تا هم حلاوت گرفتن تسهیلات در ذائقه مشتری تلخ نشود و هم بانک بتواند در زمان مقرر به مطالبات خود که همان سرمایه های مردم است برسد.لذا با توجه به مطالب فوق  بانکها و موسسات مالی و اعتباری بهترین تضمین را جهت این منظور، گرفتن نوعی وثیقه می دانند. حال سوالی که مطرح است این است بانک از بین انواع وثایق موجود و رایج (چک، سفته، سند مالکیت، اوراق مشارکت، ضمانت نامه و سپرده های پس انداز) کدام یک از انواع وثیقه را در تسهیلات مختلف انتخاب کند که از جهت دستیابی آسان به منابع و به حداقل رساندن آسیب های احتمالی بهترین و مناسب ترین باشد. از این جهت نگاهی اجمالی به ماهیت هر یک از وثایق و بررسی مزایا و معایب هر یک نسبت به دیگری در انواع تسهیلات بانکی به ما کمک می کند که بتوانیم در این راستا بهترین گزینه را انتخاب کنیم که اینجانب در این تحقیق به آن می پردازم.

پیشینه تحقیق

در گذشته در بعد اقتصادی و بانکی در زمینه ماهیت هر یک از وثایق به طور جداگانه تحقیقاتی انجام گرفته و مقالاتی نوشته شده است ولی در زمینه بررسی تطبیقی مزایا و معایب هر یک از وثایق نسبت به دیگری و آسیب شناسی وثایق در شرایط خاص و گوناگون مقاله یا پایان نامه ای یافت نشده است که همین امر دلیل تحقیق اینجانب قرار گرفته و مرا بر آن داشت تا به بررسی، ارزیابی و تحلیل هر یک از وثایق بانکی بپردازم و نقاط مثبت و منفی آنها را بیابم.

فهرست مطالب:

چکیده:   1

مقدمه:   2

1- بیان مسئله      2

2- سوال اصلی     3

3- پیشینه تحقیق   3

4- فرضیه تحقیق    4

5- اهداف تحقیق    4

6- ضرورت تحقیق   5

7- ساماندهی تحقیق         5

بخش اول: کلیات 6

فصل اول: وثایق قابل اجرا از طریق ثبت یا احکام قضائی     10

مبحث اول: چک     10

گفتاراول: ماهیت حقوقی چک            11

گفتاردوم: واخواست اسناد تجاری       14

مبحث دوم: سفته  18

گفتاراول: ماهیت سفته        20

گفتاردوم: ویژگیهای سفته    25

بند1- اجرای مقررات برات در مورد سفته:           25

بند2- سفته معتبراز نگاه بانک :          26

بند3- سررسید سفته و عندالمطالبه    26

بند4- واخواست سفته:        27

مبحث سوم: سند مالکیت     29

گفتاراول: سند مالکیت وانواع آن          29

بند1- سند مالکیت مشاع:    34

بند2- سند مالکیت شش دانگ:          35

گفتاردوم: مالکیت معارض      35

بند1- وظیفه اداره ثبت درمورداسناد معارض :      36

بند2- تکلیف دارنده سند معارض :       38

فصل دوم: وثایق قابل وصول مستقیم توسط بانک 40

مبحث اول: اوراق مشارکت    40

گفتاراول: ماهیت حقوقی رابطه ناشی از انتشار اوراق مشارکت       43

بند1- مقایسه رابطه موضوع ورقه مشارکت باعقد قرض:     43

بند2- مقایسه رابطه موضوع ورقه مشارکت با عقد مضاربه   45

بند3- مقایسه رابطه موضوع ورقه مشارکت با عقد شرکت: 46

گفتاردوم: چگونگی مالکیت  ناشر و صاحب ورقه نسبت به اموال طرح 48

مبحث دوم: ضمانت نامه بانکی           55

گفتاراول: ماهیت و نظام حقوقی ضمانت نامه بانکی          57

بند1- ضمانت نامه حسن انجام کار:      58

بند2- ضمانت نامه استرداد پیش پرداخت:           58

بند3- ضمانت نامه شرکت در مناقصه یا مزایده:    59

گفتاردوم: ویژگیهای قرارداد پایه          59

بند1- غیرقابل استناد بودن ایرادات       60

بند2- دربردارنده تعهدی مستقل:        61

مبحث سوم: سپرده های بانکی         64

گفتاراول: حساب سپرده سرمایه گذاری پس انداز  64

گفتاردوم: حساب سپرده قرض الحسنه جاری      69

بخش دوم: احکام و آثار وثایق و تضمینات بانکی       78

فصل اول: مراحل اجرا ی  هر کدام از وثایق بانکی            78

مبحث اول: شیوه و مراحل اجرای چک  78

گفتاراول: پیگیری کیفری چک پرداخت نشدنی     79

بند1- مبنای کیفر صادر کننده چک بی محل:       79

بند2- موارد تعقیب کیفری صادر کننده چک پرداخت نشدنی:            80

بند3- موانع پیگیری کیفری چک پرداخت نشدنی:  82

بند4- مجازات صدور چک بی محل:      82

گفتاردوم: پیگیری حقوقی چک پرداخت نشدنی   83

بند1- پیگیری از طریق دادگاه حقوقی:   83

بند2- پیگیری از طریق دوایر اجرای ثبت: 85

مبحث دوم: شیوه و مراحل اجرای سفته           88

گفتاراول: شرایط استفاده از مزایای قانونی سفته 88

بند1- اقامه دعوی تجاری از طریق تقدیم دادخواست تجاری: 90

بند2- اقامه دعوی مدنی از طریق تقدیم دادخواست مدنی  91

گفتاردوم: مرور زمان و مزیت عام  اسناد تجاری    91

بند1- اسناد تجاری وسیله انتقال طلب و انتقال وجه         93

بند2-  اسناد تجاری حاکمیت مسئولیت تضامنی: 93

بند3- صدور قرار تامین خواسته:          93

بند4- غیر قابل استناد بودن ایرادات      94

مبحث سوم: شیوه و مراحل اجرای سند مالکیت  95

گفتاراول: درخواست صدور اجرائیه اسناد رهنی   96

گفتاردوم: مراحل صدور اجرائیه اسناد رهنی       99

مبحث چهارم: شیوه و مراحل پرداخت ضمانت نامه های بانک           102

گفتاراول: شیوه های متداول پرداخت     103

بند1- پرداخت به صرف درخواست:       103

بند2- پرداخت با اولین درخواست منضم به اعلام کتبی تخلف اصیل از قرار داد پایه:         105

بند3- پرداخت با اولین درخواست منضم به گواهی شخص ثالث:       106

بند4- پرداخت با اولین  درخواست منضم به رای دادگاه یا داور:         107

گفتاردوم: ماهیت اسنادی شیوه های پرداخت ضمانت نامه های بانکی 109

مبحث پنجم: شیوه ومراحل پرداخت اوراق مشارکت و گواهی سپرده های سرمایه گذاری 111

فصل دوم: تضمینات بانکی، مشکلات ومرجحات حقوقی آن 117

مبحث اول: اموال و اسناد     117

گفتاراول: اموال      117

بند1- اموال منقول  119

بند2- اموال غیرمنقول          120

گفتاردوم: اسناد    120

بند1- انواع اسناد لازم الاجراء  121

بند2- امتیازات اسناد رسمی نسبت به اسنادعادی          123

بند3- اسناد تجاری 124

بند4- مزایای اسناد تجاری     125

مبحث دوم: مشکلات حقوقی و ثیقه گذاری اسناد تجاری   126

گفتار اول: تفاوت ماهوی اسناد تجاری بارهن      128

بند1- مفهوم عقد رهن و اوصاف آن:     129

بند2- لزوم عین بودن مورد رهن:          130

بند3- تاثیر قبض در عقد رهن: 130

گفتاردوم: رهن دین و نظریات فقهاوحقوقدانان     132

بند1- رهن دین و موضع فقها در آن:     132

بند2- رهن دین و موضع حقوقدانان درآن:            134

گفتارسوم: جایگزین رهن اسناد تجاری  138

بند1- معامله با حق استرداد: 138

بند2- ضمانت در پرداخت:      138

بند3- وکالت در تملک:          139

بند4- انتقال صوری: 139

بند5- وثیقه قراردادی:          140

مبحث سوم: محاسن و معایب هر یک از وثایق    142

گفتاراول: چک       142

گفتاردوم: سفته    144

گفتارسوم: سند مالکیت       145

گفتارچهارم: ضمانت نامه بانکی          146

گفتارپنجم: اوراق مشارکت یاگواهی سپرده مشتریان نزد بانکها        147

مبحث چهارم: تحلیل ارزیابی  148

نتیجه گیری:         153

فهرست منابع:      156

Abstract 159