پایان نامه بررسی تاثیر فرهنگ سازمانی بر عملکرد مالی شرکت های بورس اوراق بهادار تهران

توضیحات:

پایان نامه بررسی تاثیر فرهنگ سازمانی بر عملکرد مالی شرکت های بورس اوراق بهادار تهران/رشته مدیریت در 117 صفحه در قالب wordو قابل ویرایش همراه با توضیحات کامل

چکیده:

هدف این پژوهش تاثیر فرهنگ سازمانی بر عملکرد مالی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. برای سنجش فرهنگ سازمانی از پرسشنامه کامرون و کویین 2006 و برای سنجش عملکرد مالی از شاخص بازده دارایی با استفاده از داده های موجود در صورت های مالی شرکت ها در دوره 1388 الی 1392 استفاده شده است. روش این پژوهش کاربردی و توصیفی پیمایشی است و نمونه آماری 64 شرکت از شرکت هایی که از لحاظ سرمایه بیشترین سرمایه اولیه را در طبقه بندی گروه صنعت خود    داشته اند انتخاب شده اند. رابطه اجزای فرهنگ سازمانی با عملکرد مالی شرکت ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون مورد بررسی قرار گرفت و در نهایت مدل رگرسیونی مناسب برازش گردید. نتایج نشان داد که به جز ارتباط مثبت و معنادار بین فرهنگ ویژه سالاری با عملکرد مالی، بین فرهنگ سلسله مراتبی، طایفه ای و بازار رابطه معناداری تایید نگردید.

واژگان کلیدی: عملکرد مالی، فرهنگ ویژه سالاری، فرهنگ سلسله مراتبی، فرهنگ طایفه ای، فرهنگ بازار.

مقدمه

فرهنگ سازمانی موضوعی است که به تازگی در دانش مدیریت و در قلمرو رفتار سازمانی راه یافته است. امروزه، فرهنگ سازمانی دارای اهمیت روزافزونی شده و یکی از مباحث اصلی مدیریت را تشکیل داده است. فرهنگ سازمانی عبارت است از الگوی منحصر به فرد از مفروضات، ارزش ها، هنجارهای مشترک که فعالیت های جامعه پذیری، زبان، سمبل ¬ها و عملیات سازمان را شکل می ¬دهد. مقصود از آن سیستمی از استنباط مشترک است که اعضا نسبت به یک سازمان دارند و همین ویژگی موجب تفکیک دو سازمان از یکدیگر می ¬شود. آگاهی از فرهنگ برای مدیران اهمیت ویژه ای دارد زیرا آنها می توانند از نتایج این شناخت بهره ببرند و با آگاهی بیشتر از عناصر فرهنگی، راه مقابله آسان تر با تغییرات فرهنگی را دریابند. بی تردید تمایز بین فرهنگ ها، امری معمول است و توجه به این تمایز، ما را در شناخت بهتر سازمان یاری   می ¬دهد. علاوه بر این، توجه به این تمایز موجب دسته بندی فرهنگ¬ ها می¬شود. یکی از مهم ترین مزایای دسته بندی فرهنگ ها این است که توان مقایسه آنها را افزایش می ¬دهد. 

1-2- تشریح و بیان مساله

همانند افراد، سازمان ها نیز دارای شخصیت هایی می باشند، که این قالب شخصیتی سازمان را، فرهنگ آن سازمان می گویند (قدمی و آذری، 1389). وجود هویت فرهنگی، باورها، ارزش ها و هنجارهای رفتاری مشترک اعضای سازمان ها، موجب انسجام و یکپارچگی در کوشش ها، تعهد درونی به سازمان و درک روشن از فلسفه وجودی و جهت گیری اقدامات و در نتیجه موفقیت سازمان ها می شود. به عبارت دیگر موفقیت چشمگیر سازمان ها در عوامل غیرملموس قدرتمند فرهنگ سازمانی، در ارزش ها و باورهای کارکنان نهفته است (زاهدی، 1381). در یک سازمان فرهنگ نقش های متفاوتی را ایفا می¬کند؛ نخست اینکه فرهنگ، تعیین¬کننده مرز سازمان است. دوم اینکه، نوعی احساس هویت در وجود اعضای سازمان تزریق  می کند. سوم فرهنگ باعث می شود که در افراد نوعی تعهد نسبت به چیزی به وجود آید که بسیار بیشتر از منافع شخصی اهمیت دارد (اعرابی، 1386).

تعریف فرهنگ سازمانی در قالب مشخصی امکانپذیر نیست یعنی تعریفی که به طور عام مورد پذیرش باشد وجود ندارد (شریف زاده و کاظمی، 1385). دنیسون (2000)، فرهنگ سازمانی را نیروی قدرتمند می داند که نحوه عمل کردن و چگونگی عملیات ها را تعیین می کند. او عقیده دارد فرهنگ سازمانی به ارزش های اساسی، باورها و اصولی ارجاع می شود که همچون شالوده ای محکم به نظام مدیریتی خدمت می کنند. علاوه بر آن، هم ارزش ها و باورها و هم نظام مدیریتی، باعث تقویت آن اصول اولیه می گردند. این   اصول ها و ارزش ها ماندگارند، زیرا برای اعضای سازمان، حاوی معانی و مفاهیم خاصی هستند. وی معتقد است که پیام و برداشت فرهنگ سازمانی به طور نزدیکی با استراتژی های سازمانی مرتبط هستند و تاثیر بسیار زیادی بر افرادی که در سازمان کار می کنند، دارند. دنیسون بیان می دارد فرهنگ به آسانی قابل رویت و تماس نیست؛ اما افراد سازمان به گونه ای با اهمیت، آن را به خوبی می شناسند و قانون فرهنگ از هر قانون دیگری قوی ¬تر است. در بسیاری از سازمان ها این مهمترین پیام و برداشت از فرهنگ است (ایران زاده و محمودی، 1389). تمامی این برداشت ها و نگاه ها می توانند بر عملکرد یک سازمان تاثیرگذار باشد. تاثیر هنجارها و ارزش های یک سازمان که در درون افراد نمود پیدا می کند، بر عملکرد سازمان در      حوزه های متفاوت تاثیرگذار است و در حوزه عملکرد مالی یک سازمان، نیز می توان این موضوع را مشاهده نمود. بر این اساس، سوالی که در این پژوهش مورد بحث است چگونگی تاثیرگذاری فرهنگ سازمانی بر عملکرد مالی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است.

1-3- ضرورت انجام تحقیق

در یک سازمان، فرهنگ نقش های متفاوتی ایفا می کند و وظایف گوناگونی دارد. این وظایف عبارتند از:

فرهنگ سازمانی به کارکنان سازمانی هویتی سازمانی می بخشد: آنچه که سازمان های موفق را برجسته    می سازد و آنها را از دیگران متمایز می کند، توانایی آنها در جذب، پرورش و نگهداری کارکنان بااستعداد و خلاق است و کارکنان نیز به نوبۀ خود وابستگی عمیقی نسبت به سازمان پیدا خواهند کرد.

فهرست مطالب:

چکیده    1

فصل اول: کلیات تحقیق

1-1- مقدمه          3

1-2- تشریح و بیان مساله    3

1-3- ضرورت انجام تحقیق     4

1-4– اهداف اساسی تحقیق 5

1-5– فرضیه های تحقیق      5

1-6- قلمرو زمانی و مکانی تحقیق       5

1-7- تعریف عملیاتی واژه ها  5

1-8– خلاصه فصل  8

فصل دوم: مبانی نظری و پیشینه تحقیق

2-1- مقدمه          10

2-2- مفهوم فرهنگ 11

2-3- تعاریف فرهنگ 11

2-4 - تعاریف فرهنگ سازمانی           11

2-5- عوامل موثر در شکل گیری فرهنگ سازمانی            15

2-6- کارکردهای فرهنگ سازمانی       17

2-7 - سطوح فرهنگ سازمانی           17

2-8 - راهبردهای تغییر فرهنگ سازمانی           20

2-8-1- سنجش فرهنگ سازمانی       21

2-9- مدل های فرهنگ سازمانی        22

2-9-1- مدل پارسونز  (AGIL) 22

2-9-2- مدل ویلیام اوچی (تئوریZ)      23

2-9-3- مدل مک کندی (7s)  23

2-9-4- مدل شاین  24

2-9-5- مدل کندی  24

2-9-6- مدل کوئین و مک گارس  25

2-9-7- مدل جفری سانی فیلد           26

2-9-8- مدل کریتنر و کینیکی  27

2-9-9- مدل کرت لوین         27

2-9-10- الگوی لیت و استرینگر           28

2-9-11- دیدگاه بارون و الترز  29

2-10- معیارهای ارزیابی طبقه بندی های فرهنگ سازمانی 29

2-10-1- سادگی و قابل فهم بودن      30

2-10-2- قابلیت به کارگیری روش های مختلف تحقیق (کمی/کیفی) 30

2-10-3- توانایی درک تغییرات فرهنگی  30

2-10-4- برخورداری از چارچوب مفهومى            31

2-10-5- قابلیت کاربرد در انواع سازمان ها         31

2-10-6- شناسایى ویژگی ممتاز        31

2-10-7- مدل دنیسون         32

2-11- طبقه بندی فرهنگ سازمانی از دیدگاه صاحبنظران   34

2-11-1- طبقه بندی درویس و میلر      34

2-11-2- طبقه بندی دشپند و فرلی     36

2-11-3- طبقه بندی رکس    36

2-11-4- طبقه بندی چارلز هندی         37

2-11-5- طبقه بندی گافی و جونز        37

2-11-6 - طبقه بندی دیل و کندی       39

2-11-7- طبقه بندی فرن هام و گانتری 40

2-11-8- طبقه بندی هافستید            41

2-12- گونه شناسی های فرهنگ سازمانی      43

2-12-1- گونه شناسی فرهنگ سازمانی کامرون و کوئین   44

2-12-2- چهار نوع اصلی فرهنگ سازمانی         45

2-13- ارزیابی گونه شناسی فرهنگ سازمانی کامرون و کوئین        46

2-13-1- گونه شناسی فرهنگ سازمانی از نظر دنیسون (1990)     48

2-13-2- معرفی چهار نوع فرهنگ سازمانی از نظر دنیسون (1990)  48

2-14- عملکرد مالی            50

2-15- مدل ارزیابی عملکرد    52

2-15-1- مدل حسابداری ارزیابی عملکرد           52

2-16- مروری بر تحقیقات انجام شده    54

2-16-1- پژوهش های داخلی            54

2-16-2- پژوهش های خارجی           55

2-17- خلاصه فصل 56

فصل سوم: روش شناسی تحقیق

3-1- مقدمه          58

3-2- روش پژوهش 58

3-3- جامعه آماری  58

3-4- نمونه آماری    59

3 -5- متغیرهای پژوهش       59

3-5-1-  متغیر مستقل         59

3-5-2-  متغیر وابسته          59

3-6- گردآوری داده های پژوهش         59

3-7- طیف لیکرت    60

3-8- پایایی و روایی پرسشنامه          61

3-8-1- روایی پرسشنامه      61

3-8-2- پایایی پرسشنامه     61

3-9- ضریب آلفای کرونباخ      62

3-10- روش تجزیه تحلیل داده ها        63

3-10-1- تحلیل همبستگی    63

3-10-2- رگرسیون  64

3-11- خلاصه فصل 65

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل

4-1- مقدمه          67

4-2- توصیف آزمودنی ها       67

4-3- تحلیل داده ها 71

4-4- خلاصه فصل   78

فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات

5-1- مقدمه          80

5-2- خلاصه پژوهش           80

5-3- بحث و نتیجه گیری       83

5-4- پیشنهادات    83

5-4-1- پیشنهادات کاربردی   83

5-4-2- پیشنهادات جهت پژوهشهای آتی          84

منابع و مآخذ         85

ضمیمه الف: پرسشنامه       91

ضمیمه ب: لیست شرکت های نمونه   94

ABSTRACT          95

فهرست جداول

جدول 2-1: گام های ثبات و بیرونی و بقا           16

جدول2-2: جوانبی در مورد یگانگی درونی          16

جدول 2-3: خلاصه ای از مدل ها و طبقه بندی ها در مورد بررسی در فرهنگ سازمانی ........................33

جدول 2-4: مروری بر پژوهش های داخلی         54

جدول 2-5: مروری بر پژوهش های خارجی        55

جدول 3- 1 : ترکیب سوالات پرسشنامه پژوهش 60

جدول 3-2 : پایایی پرسشنامه پژوهش 63

جدول 4-1: توصیف آزمودنی ها بر حسب سن     68

جدول 4-2: آمار توصیفی آزمودنی ها بر حسب سن          68

جدول 4-3: توصیف آزمودنی ها بر حسب تحصیلات           69

جدول 4-4: آمار توصیفی آزمودنی ها بر حسب تحصیلات    69

جدول 4-5: توصیف آزمودنی ها بر حسب سابقه کار         70

جدول 4-6: آمار توصیفی آزمودنی ها بر حسب تجربه حرفهای          70

جدول 4-7: نتایج آزمون کلموگروف - اسمیرنوف    71

جدول 4-8: نتیجه آزمون همبستگی متغیر مستقل فرهنگ طایفه ای با متغیر وابسته عملکرد مالی ...............72

جدول 4-9: نتیجه آزمون همبستگی متغیرمستقل فرهنگ سلسله مراتبی با متغیر وابسته عملکرد مالی      72

جدول 4-10: نتیجه آزمون همبستگی متغیرمستقل فرهنگ ویژه سالاری بامتغیروابسته عملکرد مالی          73

جدول 4-11: نتیجه مدل برای فرهنگ ویژه سالاری با عملکرد مالی    73

جدول 4-12:نتیجه برازش رگرسیون فرضیه سوم  74

جدول 4-13: ضرایب مدل فرضیه سوم  74

جدول 4-14:نتیجه آزمون همبستگی متغیرمستقل فرهنگ بازاری بامتغیروابسته عملکرد مالی       75

جدول 4-15: ماتریس همبستگی  بین متغیرهای تحقیق    75

جدول 4-16: نتیجه مدل برای عملکرد مالی        76

جدول 4-17: نتیجه برازش رگرسیون با توجه به کلیه متغیرها           76

جدول 4-18: ضرایب مدل کل 77

فهرست نمودارها

نمودار 4-1: فراوانی آزمودنی ها برحسب سن     68

نمودار 4-2: فراوانی آزمودنی ها برحسب تحصیلات           69

نمودار 4-4: فراوانی آزمودنی ها برحسب سابقه کار         70

فهرست اشکال

شکل2-1: انواع فرهنگ سازمانی از نظردرویس و میلر        35

شکل2-2:چارچوب ارزشهای رقابتی(کامرون و کوئین، 35:2006)       45