مقدمه
افزايش شتابان تعداد تصادفات رانندگي ومتعاقباً افزايش مرگ ومير ناشي از اين سوانح وتصادفات درسالهاي اخير،توجه بسياري از مسئولين وبرنامه ريزان کشور را به خود معطوف کرده است.نرخ رشد تصادفات رانندگي و مرگ ومير ناشي از اين سوانح وتصادفات درسالهاي اخيربه طور فاجعه آميزي افزايش يافته وباعث صدمات ولطمات جبران ناپذيري بر مناسبات اقتصادي واجتماعي کشورشده است.
مرگ وميرهاي ناشي ازسوانح وتصادفات رانندگي در سالهاي اخيرباتوجه به ابعاد وسيع مسئله چندان که بايد مورد توجه قرارنگرفته است وتا کنون برآورددقيقي در مورد هزينه هاي اقتصادي مرگ وميرهاي ناشي ازسوانح وتصادفات رانندگي نشده است.با توجه به آثار منفي که اين مرگ وميرها در بلند مدت مي تواند بر اقتصاد کشور به جاي گذارد لزوم کنترل اين مرگ وميرها نيز ضرورت پيدا خواهدکردوبراي شفاف ترشدن بعدفاجعه آگاهي از بار اقتصادي اين مرگ وميرها برپيکرة اقتصادي کشور ضرورتي انکار ناپذير خواهد داشت.تحقيق حاضر تلاشي است در جهت رسيدن به اين اهداف وبرآورد بار اقتصادي مرگ وميرهاي ناشي ازسوانح وتصادفات رانندگي در سال 1381.
سوانح وحوادث رانندگي تهديدي جدي براي سلامتي انسانها در سراسر دنيامي باشد.در کشورهاي توسعه يافتة صنعتي راهکارهاي مقابله با سوانح وحوادث با دقت وحساسيت بررسي شده است ولي در کشورهاي درحال توسعه اينگونه نيست (Soori&Nagavi,p:1).
اميد به زندگي در بدوتولد يكي از شاخص هاي توسعه يافتگي كشورها به شمار مي آيد و يكي از اهداف برنامه ريزان براي توسعه, افزايش اميد به زندگي در بدو تولد است. شاخص هاي تعيين كننده اميد به زندگي دربدو تولد , ميزان هاي مرگ و مير ويژه سني مي باشد. هر چه ميزانهاي مرگ و مير در سنين پايين مخصوصاً سنين زير 5 سال كمتر باشد اميد به زندگي روبه فزوني خواهد گذاشت و مرگو مير در سنين 5 سال در كشور ما تا حد زيادي تحت كنترل درآمده است, اما هنوز فاصله زيادي با كشورهاي توسعه يافته دارد. عامل مهم ديگري كه اميد به زندگي را تحت تاثير قرار مي دهد مرگ و مير جوانان و افراد ميانسال است. با توجه به اينكه مرگوميرهاي ناشي ازسوانح و تصادفات رانندگي بيشتر سنين مياني و پايين را تحت تاثير قرار مي دهند, تاثير منفي اين مرگوميرهاي روي اميد زندگي در بدو تولدودر نتيجه روي اقتصاد وجامعه اجتناب ناپذير خواهد بود.
اهميت پژوهش:
واقعة مرگ ومير در سنين متفاوت از اهميت زيادي برخوردار است وآگاهي ازشاخصهاي مربوط به آن براي برنامه ريزان کشور ضرورتي انکار ناپذير دارد.امروزه سلامت محور توسعه پايدار محسوب ميشود و سرمايهگذاري در بخش سلامت سريعترين و آسانترين راه براي کاهش فقر در جامعه محسوب ميشود.
امروزه توجه خيلي کمي به هزاران زندگي که دراثر تصادفات، بي رحمانه از دست مي رود مي شود. جامعة بهداشت عمومي، تصادفات رانندگي را به عنوان يک علت اصلي براي از دست دادن زندگي بارورومولدوهمچنين يک علت براي هزينه هاي بالاي مراقبتهاي بهداشتي ودرجه زيادي ازناتواني جسمي مي داند.از نظر تاريخي نيز به علت داشتن علل متنوع، از تصادفات به عنوان يک مسئلة مهم بهداشت عمومي غفلت شده است وجوامع وحکومتها اين علل را به عنوان علل قابل قبول براي مداخلات بهداشتي درک نکرده اندوبه اين مسئله که از طريق تلاشهاي سازمان يافته در يک جامعه مي توان از اين آسيبها جلوگيري کرد به شکل محدودي مورد توجه قرار گرفته است.تحليلهاي اخير در ارتباط با انتقال جمعيتي وانتقال اپيدميولوژيکي ومطالعات انجام شده از جمله مطالعات بانک جهاني وسازمان بهداشت جهاني (WHO)علل آسيبها وصدمات را در سطح ملي وجهاني تا حدودي برجسته کرده اندولي به علل کليدي اين مسائل کمترتوجه شده است Sethi&Zwi,p:412) (.
با توجه به تاثير زياد مرگومير هاي ناشي ازسوانح و تصادفات رانندگي روي شاخصهاي مرگومير بخصوص اميد به زندگي در بدو تولدواقتصاد کشور و عدم توجه به اين مرگوميرها, لزوم توجه به آثار اين مرگ وميرها ضروري است. كاهش اميد به زندگي آثار اقتصادي و اجتماعي سوئي براي جامعه به ارمغان ميآورد . نكته مهم اين است كه اين مرگ وميرها بيشتر جنس مذكر وسنين پائين راکه قشر فعال جامعه محسوب مي شوند تحت الشعاع قرار مي دهد وكنترل وبه حداقل رساندن اين مرگها آثار اقتصادي – اجتماعي وجمعيتي مثبتي خواهد داشت.آگاهي ازميزان تاثير اين مرگ وميرها روي اميد به زندگي در بدو تولدومحاسبه نفر سالهاي عمر از دست رفته ناشي از اين مرگ وميرها به پژوهشگران وبرنامه ريزان کمک خواهد کرد تابا ديد باز تري به عواقب اقتصادي- اجتماعي اين مرگ وميرها بنگرند.
اهداف پژوهش:
هدف کلي پژوهش برآورد تاثير مرگ و ميرهاي ناشي از سوانح وتصادفات رانندگي روي اميد به زندگي در بدو تولدومحاسبه بار اقتصادي ناشي ازاين مرگ وميرها در سال1381 است.
افزايش شتابان تعداد تصادفات رانندگي ومتعاقباً افزايش مرگ ومير ناشي از اين سوانح وتصادفات درسالهاي اخير،توجه بسياري از مسئولين وبرنامه ريزان کشور را به خود معطوف کرده است.نرخ رشد تصادفات رانندگي و مرگ ومير ناشي از اين سوانح وتصادفات درسالهاي اخيربه طور فاجعه آميزي افزايش يافته وباعث صدمات ولطمات جبران ناپذيري بر مناسبات اقتصادي واجتماعي کشورشده است.
مرگ وميرهاي ناشي ازسوانح وتصادفات رانندگي در سالهاي اخيرباتوجه به ابعاد وسيع مسئله چندان که بايد مورد توجه قرارنگرفته است وتا کنون برآورددقيقي در مورد هزينه هاي اقتصادي مرگ وميرهاي ناشي ازسوانح وتصادفات رانندگي نشده است.با توجه به آثار منفي که اين مرگ وميرها در بلند مدت مي تواند بر اقتصاد کشور به جاي گذارد لزوم کنترل اين مرگ وميرها نيز ضرورت پيدا خواهدکردوبراي شفاف ترشدن بعدفاجعه آگاهي از بار اقتصادي اين مرگ وميرها برپيکرة اقتصادي کشور ضرورتي انکار ناپذير خواهد داشت.تحقيق حاضر تلاشي است در جهت رسيدن به اين اهداف وبرآورد بار اقتصادي مرگ وميرهاي ناشي ازسوانح وتصادفات رانندگي در سال 1381.
سوانح وحوادث رانندگي تهديدي جدي براي سلامتي انسانها در سراسر دنيامي باشد.در کشورهاي توسعه يافتة صنعتي راهکارهاي مقابله با سوانح وحوادث با دقت وحساسيت بررسي شده است ولي در کشورهاي درحال توسعه اينگونه نيست (Soori&Nagavi,p:1).
اميد به زندگي در بدوتولد يكي از شاخص هاي توسعه يافتگي كشورها به شمار مي آيد و يكي از اهداف برنامه ريزان براي توسعه, افزايش اميد به زندگي در بدو تولد است. شاخص هاي تعيين كننده اميد به زندگي دربدو تولد , ميزان هاي مرگ و مير ويژه سني مي باشد. هر چه ميزانهاي مرگ و مير در سنين پايين مخصوصاً سنين زير 5 سال كمتر باشد اميد به زندگي روبه فزوني خواهد گذاشت و مرگو مير در سنين 5 سال در كشور ما تا حد زيادي تحت كنترل درآمده است, اما هنوز فاصله زيادي با كشورهاي توسعه يافته دارد. عامل مهم ديگري كه اميد به زندگي را تحت تاثير قرار مي دهد مرگ و مير جوانان و افراد ميانسال است. با توجه به اينكه مرگوميرهاي ناشي ازسوانح و تصادفات رانندگي بيشتر سنين مياني و پايين را تحت تاثير قرار مي دهند, تاثير منفي اين مرگوميرهاي روي اميد زندگي در بدو تولدودر نتيجه روي اقتصاد وجامعه اجتناب ناپذير خواهد بود.
اهميت پژوهش:
واقعة مرگ ومير در سنين متفاوت از اهميت زيادي برخوردار است وآگاهي ازشاخصهاي مربوط به آن براي برنامه ريزان کشور ضرورتي انکار ناپذير دارد.امروزه سلامت محور توسعه پايدار محسوب ميشود و سرمايهگذاري در بخش سلامت سريعترين و آسانترين راه براي کاهش فقر در جامعه محسوب ميشود.
امروزه توجه خيلي کمي به هزاران زندگي که دراثر تصادفات، بي رحمانه از دست مي رود مي شود. جامعة بهداشت عمومي، تصادفات رانندگي را به عنوان يک علت اصلي براي از دست دادن زندگي بارورومولدوهمچنين يک علت براي هزينه هاي بالاي مراقبتهاي بهداشتي ودرجه زيادي ازناتواني جسمي مي داند.از نظر تاريخي نيز به علت داشتن علل متنوع، از تصادفات به عنوان يک مسئلة مهم بهداشت عمومي غفلت شده است وجوامع وحکومتها اين علل را به عنوان علل قابل قبول براي مداخلات بهداشتي درک نکرده اندوبه اين مسئله که از طريق تلاشهاي سازمان يافته در يک جامعه مي توان از اين آسيبها جلوگيري کرد به شکل محدودي مورد توجه قرار گرفته است.تحليلهاي اخير در ارتباط با انتقال جمعيتي وانتقال اپيدميولوژيکي ومطالعات انجام شده از جمله مطالعات بانک جهاني وسازمان بهداشت جهاني (WHO)علل آسيبها وصدمات را در سطح ملي وجهاني تا حدودي برجسته کرده اندولي به علل کليدي اين مسائل کمترتوجه شده است Sethi&Zwi,p:412) (.
با توجه به تاثير زياد مرگومير هاي ناشي ازسوانح و تصادفات رانندگي روي شاخصهاي مرگومير بخصوص اميد به زندگي در بدو تولدواقتصاد کشور و عدم توجه به اين مرگوميرها, لزوم توجه به آثار اين مرگ وميرها ضروري است. كاهش اميد به زندگي آثار اقتصادي و اجتماعي سوئي براي جامعه به ارمغان ميآورد . نكته مهم اين است كه اين مرگ وميرها بيشتر جنس مذكر وسنين پائين راکه قشر فعال جامعه محسوب مي شوند تحت الشعاع قرار مي دهد وكنترل وبه حداقل رساندن اين مرگها آثار اقتصادي – اجتماعي وجمعيتي مثبتي خواهد داشت.آگاهي ازميزان تاثير اين مرگ وميرها روي اميد به زندگي در بدو تولدومحاسبه نفر سالهاي عمر از دست رفته ناشي از اين مرگ وميرها به پژوهشگران وبرنامه ريزان کمک خواهد کرد تابا ديد باز تري به عواقب اقتصادي- اجتماعي اين مرگ وميرها بنگرند.
اهداف پژوهش:
هدف کلي پژوهش برآورد تاثير مرگ و ميرهاي ناشي از سوانح وتصادفات رانندگي روي اميد به زندگي در بدو تولدومحاسبه بار اقتصادي ناشي ازاين مرگ وميرها در سال1381 است.