مقدمه ؛
یکی از سامانه های اصلی در ارتقاء مناسبات انسانی به خصوص در ادارات که باعث نفوذ در قلوب مخاطبان و تعادل و تسهیل ارتباطات سطوح مختلف سازمانی می شود ، اخلاق است .
وجود اخلاق در اداره ، ادب ، نزاکت انسانی ، احترام به خواسته های مشروع افراد، عدالت همه جانبه در زمینه های علمی و اجتماعی می تواند یکی از مولفه های مهم واساسی در افزایش کیفیت خدمات اداری و افزایش مناسبات انسانی در بین همکاران اداری از یک سو و افزایش اعتماد و به تبع آن بهره وری سازمانی و رضایت زندگی شغلی در کارکنان گردد.
رفتارهای صحیح انسانی و داشتن اخلاق حسنه ، دیواره ی سخت مقررات بی روح را در هم شکسته و تعیین کننده ی جو سازمانی مثبت و افزایش صداقت و ایجاد مناسبات صحیح سازمانی است . اگر وجود این ارزش های پسندیده ی اخلاقی در سازمان ها کم رنگ شده یا کنار رود ، مسیر سازمان به سمت راه های انحرافی تغییر می یابد و به مرور زمان ، اعتبار اجتماعی سازمان ها کاهش می یابد. کاغذ بازی ، وجود فیلترهای متعدد، بازرسی های بی رویه ، جو بدبینی ، گوش و چشم گذاری های افراط گونه و در نهایت کم کاری ، تمرد، غیبت ، تمارض و قفل شدگی سیستم ، نمود نبود ارزش های پسندیده اخلاقی در سازمان ها است .
واژه شناسی
اخلاق بر وزن افعال کلمه اى عربى و جمع واژه خلق است . خلق به ویژگیهاى نفس انسان گفته مى شود، همان گونه که خلق به صفات بدن گفته مى شود.
پیامبر گرامى اسلام خطاب به خداوند چنین دعا
مى کردند:
اللهم حسن خلقى کما حسنت خلقى (بحارالانوار،جلد٩٧ ، ص ٢٥٣)
در این دعا پیامبر
از خداوند طلب مى کند که صفات نفس او را همچون صفات بدنش نیکو فرماید .بنابراین هرگاه گفته شود که شخصى داراى اخلاق نیکوست
، منظور اینست که صفات نفسانی او نیکوست . اعمال انسان متناسب با ویژگی هاى نفسانى
اوست ؛ یعنى اگر صفات نفسانى کسى نیکو باشد اعمال او هم نیکو خواهد بود . به همین دلیل
وقتى کسى همواره اعمال خوبى انجام مى دهد، مى گویند اخلاق او خوب است .براى روشن شدن
مطالب فوق آشنایى با چند اصطلاح لازم است .